Η μετάφραση έχει ολοκληρωθεί  27/05/2023

Η σημερινή ανάρτηση περιλαμβάνει μια ποικιλία πραγμάτων με τα οποία ασχολήθηκα ή που μου κίνησαν το ενδιαφέρον  πρόσφατα.

ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ

«Ήρθε η στιγμή να επιλέξεις, ήρθε η στιγμή να επιλέξεις. Να ανοιχτείς και να μάθεις ή να να το βάλεις στα πόδια και να χάσεις».

Πριν από λίγες μέρες διάβασα το Edgar and Elouise, ένα εικονογραφημένο βιβλίο της Sue Johnson, PhD. Η Sue Johnson είναι αυτή που ανέπτυξε την Emotional Focused Therapy / Συγκινησιακά Εστιασμένη Θεραπεία (EFT) για άτομα, οικογένειες και ζευγάρια, η οποία με λίγα λόγια είναι μια ανθρωπιστική προσέγγιση που αναπτύχθηκε παράλληλα με τη θεωρία και τα ερευνητικά ευρήματα της θεωρίας προσκόλλησης (δεσμού) των ενηλίκων. Η θεωρία προσκόλλησης (δεσμού) θεωρεί τους ανθρώπους ως έμφυτα σχεσιακούς και “καλωδιωμένους” για στενό δέσιμο με άλλους. Αυτό το μοντέλο δίνει προτεραιότητα στα συναισθήματα και τη συναισθηματική ρύθμιση ως βασικούς οργανωτικούς παράγοντες της προσωπικής μας εμπειρίας και των βασικών αλληλεπιδράσεων μας στις σχέσεις μας. Βασίζεται στις αρχές της επιστήμης της προσκόλλησης, και στις έννοιες και τις τεχνικές του Carl Rogers και του Salvador Minuchin. Συνάντησα για πρώτη φορά τη δουλειά της Johnson το 2011, ως μέρος ενός προγράμματος κλινικής ψυχολογίας που έκανα. Εκείνη την εποχή, η εστίαση της EFT στην θεωρία της προσκόλλησης και στα συναισθήματα ήταν μια ευπρόσδεκτη αλλαγή στον έντονα γνωστικό και συμπεριφορικό προσανατολισμό του προγράμματος.

Στα παρακάτω βίντεο η Δρ Sue Johnson και ο Ed Tronick μας δείχνουν στιγμές σύνδεσης, αποσύνδεσης και επανόρθωσης τόσο στην παιδική ηλικία όσο και στην ενήλικη ζωή, και επίσης, παρέχουν μια επισκόπηση της Συγκινησιακά Εστιασμένης Θεραπείας (EFT):

https://www.youtube.com/watch?v=OyCHT9AbD_Y

 https://www.youtube.com/watch?v=xQCg-jC25fo

Για να επανέλθουμε στο βιβλίο, είναι για άτομα ηλικίας 9 έως 90 ετών και άνω, είναι γραμμένο για το εσωτερικό παιδί όλων μας, έχει τη μορφή παραμυθιού και είναι εμπνευσμένο από τη δεκάχρονη εγγονή της συγγραφέα. Η ιστορία εκτυλίσσεται σε ένα μαγεμένο δάσος, με τρία μεγάλα πεύκα, αρκετούς κατοίκους, όπως ο Έντγκαρ το κοράκι, η Ελουίζ η αλεπού, ο Σπάικ ο σκαντζόχοιρος, ο Χάρι το κολιμπρί, ο Ρόναλντ το κουνέλι, οι ποντικοί του αγρού, οι μύγες και άλλα πλάσματα, καθώς και οι άνθρωποι που ονομάζονται SOA (Scariest of All), οι πιο τρομακτικοί από όλους.

Πάρε τη θέση σου: μια νέα ιστορία για τον Έντγκαρ        

Όταν συναντάμε για πρώτη φορά τον Έντγκαρ είναι ένα κοράκι με πολύ λίγη αυτοπεποίθηση. Η Ελουίζ η αλεπού, από την άλλη, φαίνεται να εκστασιάζεται από την ανωτερότητα και την ομορφιά της. Αυτοί οι δύο έχουν έναν ισχυρό δεσμό, αλλά η Elouise έχει συνηθίσει να απογοητεύει τον φτωχό Έντγκαρ και να τον κάνει να νιώθει πολύ μικρός. Στη συνέχεια εμφανίζεται ο Σπαικ ο σκαντζόχοιρος.  Είναι σοφός, διαβασμένος, συμπονετικός, με θεραπευτικές ικανότητες. Ξέρει πώς να καθοδηγεί τους άλλους να βρουν το θάρρος τους, να αξιοποιήσει την αυτοπεποίθηση του ποιοι είναι, να δουν τις θετικές ιδιότητες του εαυτού τους και των άλλων. Γνωρίζει επίσης για τις φυσικές μας άμυνες και αντιδράσεις σε απειλές, τις προκαταλήψεις και τις εμμονές μας, καθώς και μερικούς παλιούς μύθους.          

«ΔΕΝ είμαι εγώ που λες ότι βλέπεις! Αγάπα με. Βοήθησέ με να δω το καλύτερο σε εμένα!».

Ο Σπάικ ρωτά τον Έντγκαρ: «Αλλά ποιος μπορεί να αποφασίσει ποιος είσαι; Το κάνουμε μόνοι μας ή αφήνουμε τους άλλους να αποφασίσουν, Κοράκι;». Του λέει ότι δεν μπορεί να αφήσει την Elouise και τους SOA (άνθρωπους) να καθορίζουν το ποιος είναι. Μιλάει στον Έντγκαρ για τους προγόνους του και τη μετανάστευση της οικογένειάς του για να βρουν τη θάλασσα, καθώς και για σκανδιναβικούς και ιθαγενείς μύθους που μιλούν για τα κοράκια. Τον καθοδηγεί υπομονετικά να βρει ένα νέο «εγώ» και να επιλέξει προσεκτικά την ιστορία του για το ποιος είναι, και στη συνέχεια τον συμβουλεύει να δοκιμάσει αυτόν τον νέο τρόπο ύπαρξης και αντίληψης του εαυτού του με την καλύτερή του φίλη, την Elouise. Εν τω μεταξύ, μαθαίνουμε ότι παρά την άσχημη προσωπικότητά της, η Elouise έχει μια τρυφερή καρδιά και είναι στην πραγματικότητα αυτή που έσωσε τον Edgar ως μικροσκοπικό πουλάκι και αυτή που έμεινε εκεί για να τον μεγαλώσει, κάτι που όπως ξέρουμε είναι ενάντια σε όλους τους κανόνες της ζωής μιας αλεπούς, αναγκάζοντάς την να άφησει το μπουλούκι της και να ζήσει σαν ξένη.

Ο Σπάικ βοηθά και άλλα πιο δειλά, ντροπαλά πλάσματα να βρουν την αγριότητα και το θάρρος τους να ενεργήσουν όταν φοβούνται. Στο βιβλίο ενημερωνόμαστε με απλά λόγια για τις βιολογικές μας αντιδράσεις στην απειλή. Ο Σπαικ μας εξηγεί ότι είναι φυσικό και λογικό να φοβάται κανείς σε ένα μέρος όπως το δάσος γιατί υπάρχουν πραγματικές απειλές. Ο Έντγκαρ, με τη σειρά του, καταπραΰνει τον Ρόναλντ το συνεσταλμένο κουνελάκι, που φοβάται όλη την ώρα, ακόμα και τη δική του σκιά. Του εξηγεί ότι τα κουνέλια «παγώνουν και κρύβονται και μόνο μερικές φορές τρέχουν. ΟΛΟΙ παγώνουμε και κρυβόμαστε μερικές φορές» και ότι «είναι πραγματικά έξυπνο να μένεις ακίνητος και να μουδιάζεις μερικές φορές, αλλά όχι αν κολλήσεις εκεί…» γιατί όλοι είμαστε μεγαλύτεροι από τους φόβους μας. Του λέει επίσης ότι «Όλα έχουν μια σκιά…. Δεν θα σε φάει. Απλώς σε ακολουθεί στην λιακάδα». Ένα μικρό κορίτσι μπαίνει επίσης στην ιστορία μας και δείχνει στο μικρό κουνέλι πώς να πάρει μια βαθιά ανάσα…. για να σταματήσει το Tρεμούλιασμα.

Τότε τα πεύκα και τα ζώα αντιμετωπίζουν τη μεγαλύτερη απειλή όλων από τους ανθρώπους, «τα πιο φοβισμένα και λανθασμένα από όλα τα πλάσματα, που αλληλοδολοφονούνται συνέχεια. Το λένε «μάχη»…». Έρχονται να κόψουν τα δέντρα. Όπως και οι άνθρωποι, κάθε ζώο ανταποκρίνεται διαφορετικά στον φόβο και την ανησυχία, κι έτσι μαθαίνουμε για «εμμονές», δηλαδή όταν οι ίδιες κινήσεις / συμπεριφορές επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά για να σταματήσουν οι ανησυχίες. Για παράδειγμα, η Χάρις, το κολιμπρί, πηγαίνει πέρα-δώθε επανειλημμένα όταν φοβάται, αλλά ο Έντγκαρ χαϊδεύει το κεφάλι της και καταπραΰνει τον φόβο της. Της διηγείται επίσης για τη δική του εμμονική συμπεριφορά όταν ήταν μικρός και συνήθιζε να μαδάει τα φτερά του

Μαζί είμαστε πιο δυνατοί

Τέλος, γινόμαστε μάρτυρες του πώς αυτά τα μικρά ζώα μπορούν να γίνουν πιο δυνατά μαζί και πώς ενωμένα καταφέρνουν να βρουν έναν τρόπο να σταθούν απέναντι στα μεγάλα τρομακτικά πλάσματα, τους ανθρώπους, για να σώσουν τα δέντρα και τον βιότοπό τους, χωρίς να παγώσουν, να παραιτηθούν, να κάνουν ξέφρενα πέρα-δώθε ή να το βάλουν στα πόδια.

ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ

Μιλώντας για κοπή δέντρων την περασμένη εβδομάδα έπρεπε να κόψουμε μια συκιά που είχε πεθάνει στον κήπο μας. Ήταν μια θλιβερή υπόθεση για μένα, και είχα αναβάλει τη διαδικασία για πάνω από ένα χρόνο, ποτίζοντας με πείσμα το δέντρο, ενώ κατά βάθος ήξερα ότι μάλλον δεν θα σωζόταν μιας και το περασμένο καλοκαίρι δεν είχε καρποφορήσει και φέτος δεν είχε καθόλου φύλλα. είχε εύθραυστα κλαδιά και ο φλοιός της θύμιζε ξεραμένο έδαφος.

Και οι τρεις παλιές συκιές που βρήκαμε όταν ήρθαμε έχουν πλέον πεθάνει και έχουν κοπεί, υποδηλώνοντας τελειώματα, αλλά στη θέση τους έχουν φυτρώσει τρία νέα δέντρα σε άλλα μέρη. Δεν ξέρω αν θα βγάλουν σύκα ή σύκα τόσο γλυκά όσο αυτά που μας έδωσε αυτό το μικρό δέντρο για δεκαετίες σε εκπληκτικά μεγάλη αφθονία. Η εμπειρία αυτή λοιπόν τρύπωσε  σε ένα από τα σχέδιά μου.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Έχω συμπεριλάβει επίσης μερικές φωτογραφίες από μια πρόσφατη πεζοπορία στα πιο βραχώδη, άνυδρα και λιγότερο κατοικημένα μέρη του νησιού… Υπάρχουν ορισμένα ελληνικά τοπία όπως αυτά που αγαπώ, καθώς και ελαιώνες, συκιές και βραχώδεις ακτές , που μαζί με τη γλώσσα με κάνουν να συνειδητοποιώ σωματικά σχεδόν τις ελληνικές μου ρίζες. Ενώ λοιπόν περπατούσα με το κομμένο δέντρο στο μυαλό μου, σκέφτηκα ένα ποίημα που συνάντησα πρόσφατα του ποιητή, Αντώνη Σκιαθά:

«Ετσι τελείωσε κι αυτό το καλοκαίρι  /  με κεντημένους απήγανους  /  μια Κυριακή απόγευμα   /  στην Αστυπαλιά,  / σ’ ό,τι λευκό   /  στου ήλιου τη λαμαρίνα υπήρχε. / Ανυποψίαστοι εμείς φύγαμε /  αφήσαμε όμως μια συκιά / τα ξώθυρα να ψαχουλεύει / για ξεχειμώνιασμα το μάνταλο να ψάχνει. /  Την εμπιστευτήκαμε  /  ότι δεν θα ξεμπουντουλώσει το σπίτι. /   Έτσ’ η συκιά χειμώνες-καλοκαίρια /  ν’ ακούει γκιώνηδες και κλάματα πνιχτά  / βράδια έμεινε  /  στη σάλα προς της στέρνας τη μεριά  /  ο μόνος πιστός ένοικος».

Η αυστραλιανή τηλεοπτική σειρά σε στιλ παντομίμας Adventure Island / Το Νησί της Περιπέτειας που προβλήθηκε από το 1967 έως το 1972 και που δημιουργήθηκε από τους Godfrey Philipp και John Michael Howson ήταν για αρκετό καιρό η κορυφαία παιδική τηλεοπτική εκπομπή. Η ιστορία ήταν ηθικολογική με ένα έντονο μοτίβο «του καλού έναντι του κακού». Συνήθως οι κάτοικοι του νησιού ξεγελούνταν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο από έναν ή περισσότερους από τους «κακούς» και συχνά ο χαζούλης Κλόουν, με πριονίδι για εγκέφαλο και πολύ κακή μνήμη, έσωζε την κατάσταση. Κάθε ιστορία προβαλλόταν ως σειρά, από Δευτέρα έως Παρασκευή, και όλα ευτυχώς πήγαιναν καλά την Παρασκευή. Νομίζω ότι οι πρώτες εκπομπές ξεκινούσαν με τη Νάνσυ σε ένα μαγεμένο δάσος. Καθόταν πίσω από ένα κούτσουρο δέντρου πάνω στο οποίο ήταν στημένο ένα μαγικό βιβλίο. Άρχιζε να διαβάζει την ιστορία από το βιβλίο και μετά βλέπαμε την ιστορία να παίζεται από τους ίδιους τους χαρακτήρες. Μερικοί από αυτούς τους χαρακτήρες έχουν επίσης βρει το δρόμο τους στα σχέδια μου.

Μερικοί από τους πιο συχνούς χαρακτήρες ήταν η Λίζα, η Mrs Flower Potts (η κυρία Γλάστρα), ο Percy Panda και ο Dodo Panda (τα πάντα Percy και Dodo), ο Κλόουν, δύο μαριονέτες Κοκατού (είδος πουλιού) και η Ματίλντα Ποντικός, ο Samson ο Γάτος και αρκετοί κακοί, όπως ο Πειρατής Καπετάνιος Crook, ο Miser Meanie (Μοχθηρός Τσιγγούνης) που μετρούσε τα χρήματά του συνεχώς κι έβαζε πρόστιμα για πράγματα όπως το να κουβεντιάζει κανείς σε δημόσιο χώρο,…,  Οι χαρακτήρες διέθεταν και μαγικές δυνάμεις τις οποίες μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν σε ώρα ανάγκης.  Βρήκα ένα επεισόδιο στο YouTube, στο οποίο μερικοί μαγικοί σπόροι σε μια γλάστρα μεγαλώνουν σε ένα μαγικό φυτό που παράγει γυάλινα λουλούδια με διαμάντια….

ΝΟΗΜΑΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Ένα άλλο θέμα που αποφάσισα να συμπεριλάβω σε αυτήν την ανάρτηση – αφού άκουσα μια μουσικό να μιλάει για την απόφαση της να μάθει τη νοηματική γλώσσα προκειμένου να επιτρέψει στην τέχνη της να είναι προσβάσιμη στους κωφούς – έχει να κάνει με τα οφέλη της νοηματικής γλώσσας. Ήμουν ήδη ενήμερη για τα πολλά οφέλη της εκμάθησης της νοηματικής γλώσσας όχι μόνο για άτομα που είναι κωφά, αλλά και για άτομα που μπορούν να ακούν, όσον αφορά γνωσιακά οφέλη, την επικοινωνία, τις οπτικο-αντιληπτικές δεξιότητες και τη χωρική επίγνωση.

Έψαξα όμως περισσότερο το θέμα και φαίνεται ότι η νοηματική γλώσσα είναι μια πολύ ευέλικτη γλώσσα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάτω από το νερό και να διδαχθεί ακόμη και σε μωρά με πολλά οφέλη. Επίσης, η νοηματική γλώσσα μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για όσους εργάζονται σε δημόσιους ρόλους όπως είναι οι αστυνομικοί, γιατροί και άλλοι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, εκπαιδευτικοί και κοινωνικοί λειτουργοί. Μερικά άλλα σημαντικά οφέλη, εκτός από τη δυνατότητα επικοινωνίας με τα εκατομμύρια των ανθρώπων με ελλείμματα ακοής σε όλο τον κόσμο και την προσβασιμότητα στην τέχνη και τη γνώση, είναι:

Η νοηματική γλώσσα έχει βρεθεί ότι βοηθά τα μωρά να επικοινωνούν καλύτερα και νωρίτερα. Σύμφωνα με μελέτες, τα μωρά από οκτώ μηνών μπορούν να μάθουν λέξεις και να μιμούνται τους γονείς τους, γεγονός που αυξάνει τις ευκαιρίες για γονείς και παιδιά να δεθούν με θετικό τρόπο και εξαλείφει το άγχος για ένα παιδί όσον αφορά την επικοινωνία των αναγκών του. Κάποιες έρευνες δείχνουν ότι αυτή η πρώιμη επικοινωνία μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερα επίπεδα αυτοπεποίθησης στην παιδική ηλικία και μετά, και ότι μπορεί να είναι ευεργετική για παιδιά με ειδικές ανάγκες ή στο φάσμα του αυτισμού.

Η νοηματική γλώσσα φαίνεται επίσης να οδηγεί σε υψηλότερα επίπεδα ανάγνωσης στα παιδιά και φέρνει μακροπρόθεσμα γνωστικά οφέλη για όσους την χρησιμοποιούν από μωρά ή πολύ μικρή ηλικία. Έχει συνδεθεί με υψηλότερα σκορ IQ. Κατά τη διάρκεια της 20χρονης διαχρονικής μελέτης τους, η Dr Linda Acredolo και η Dr Susan Goodwyn ανακάλυψαν ότι οδηγεί σε αυξημένες συλλογιστικές δεξιότητες, αυξάνει το IQ του παιδιού, τα μωρά μιλούν πολύ νωρίτερα και χρησιμοποιούν πιο περίπλοκες προτάσεις, γεγονός που συμβάλλει στην ταχύτερη γνωστική ανάπτυξη τους.

Η νοηματική γλώσσα ενισχύει την ικανότητά μας να ερμηνεύουμε τη γλώσσα του σώματος επειδή περιλαμβάνει εκφράσεις του προσώπου, μια σειρά από μη λεκτικά σήματα που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να επικοινωνήσουν τα συναισθήματά τους και σωματικά σινιάλα / ενδείξεις και χειρονομίες. Επιπλέον, μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο και αλλού, έχουν βρει ότι ένας άλλος τομέας που φαίνεται να επηρεάζεται θετικά από την ικανότητα χρήσης της νοηματικής γλώσσας είναι ο χρόνος αντίδρασης και η περιφερειακή όρασή μας. Ο χρόνος αντίδρασης αναφέρεται στο χρονικό διάστημα που περνά από τη στιγμή που αντιλαμβανόμαστε κάτι και τη στιγμή που ανταποκρινόμαστε σε αυτό και η περιφερειακή όραση είναι αυτό που μπορούμε να δούμε γύρω μας χωρίς να χρειάζεται να γυρίσουμε το κεφάλι μας. Αυτές οι ικανότητες παίζουν βασικό ρόλο σε δραστηριότητες, όπως αθλήματα, οδήγηση ή ποδηλασία, κ.λπ.

Και τέλος, παρόμοια με ό,τι ήδη προτείνεται για το πώς η εκμάθηση μιας δεύτερης γλώσσας μπορεί να έχει μια σειρά από γνωστικά οφέλη, όπως την ενίσχυση της δημιουργικότητας κι ακόμη και την προστασία από ασθένειες που σχετίζονται με την υποβάθμιση της μνήμης [κι ενώ υπάρχουν διαφορές μεταξύ προφορικών και νοηματικών γλωσσών]. η έρευνα δείχνει ότι οι υποκείμενες νευρικές διεργασίες είναι παρόμοιες.