Μέρος 4

«Μερικοί από εσάς λέτε, η χαρά είναι μεγαλύτερη από τη λύπη, και άλλοι λένε, όχι, η λύπη είναι μεγαλύτερη. Αλλά σας λέω, είναι αχώριστες». Χαλίλ Γκιμπράν

«Η ταξική θέση είναι μακράν ο πιο καθοριστικός παράγοντας των ευκαιριών και εμπειριών στη ζωή μας, μεγαλύτερος από τη «φυλή» ή τις ειδικές ανάγκες ή την ηλικία ή οποιαδήποτε άλλη κοινωνική ομάδα. Είναι πιο σημαντικός επειδή μεσολαβεί σε όλες τις άλλες κοινωνικές ομάδες, ενισχύοντας ή μειώνοντας τον αντίκτυπό τους στη ζωή των ανθρώπων. (σελ. 91)»  Anne Kearny

Αυτό είναι το τελευταίο κομμάτι σχετικά με τη χαρά και άλλα θετικά συναισθήματα και καταστάσεις, και βασίζεται στο βιβλίο του Rick Hanson: Hardwiring Happiness. Στο τρίτο μέρος επικεντρώθηκα στο πρώτο μέρος του βιβλίου, στο οποίο αναλύεται ο τρόπος με τον οποίο συνδεόμαστε ως ανθρώπινα θηλαστικά, ο ρόλος που παίζει ο εγκέφαλός μας και το αυτόνομο νευρικό μας σύστημα στην ευτυχία, το πώς έχει εξελιχθεί η προκατάληψη αρνητικότητας, η οποία βοήθησε τους προγόνους μας των σπηλαίων να επιβιώσουν, αλλά συχνά μπορεί να γίνει προβληματική στις σύγχρονες κοινωνίες μας. Σήμερα θα αντλήσω από το δεύτερο μέρος του βιβλίου που εστιάζει στους τρόπους που μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τον εγκέφαλό μας, μέσω της νευροπλαστικότητας,  να παραμένει πιο συχνά στην «πράσινη ζώνη» /“green zone” παρά στην αντιδραστική «κόκκινη ζώνη»  / “red zone”, και πώς να μετατρέπουμε τις θετικές ψυχικές καταστάσεις / positive states σε πιο διαρκή χαρακτηριστικά  / traits μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται HEAL  (Have, Enrich, Absorb, Link). Επίσης, δημοσιεύω ξανά τα προηγούμενα σχέδια, ένα νέο σχέδιο και τους συνδέσμους δύο πρόσφατων επεισοδίων του podcast, Being Well, με θέματα για τα οποία δεν έχω γράψει πολύ ως εισαγωγή σε υλικό που μπορεί να συμπεριλάβω σε επόμενες αναρτήσεις.

Το πρώτο επεισόδιο αφορά το πώς μπορούμε να συνδυάσουμε τις φίλο-κοινωνικές αξίες με ανυπακοή βασισμένη σε αρχές, ώστε να μπορούμε να αγωνιστούμε / να μιλήσουμε για τους άλλους και τον εαυτό μας και να μεγιστοποιήσουμε τις πιθανότητές μας να δημιουργήσουμε ουσιαστική αλλαγή ακόμη κι ενόψει κοινωνικής πίεσης.  Το δεύτερο επεισόδιο γενικά συζητά τους τρόπους με τους οποίους ορίζουμε την αποτυχία και την επιτυχία στην κουλτούρα μας, την αποδόμηση των παλιών αφηγήσεων, την ικανότητα να ορίζουμε την έννοια της επιτυχίας και της αποτυχίας μέσω της διαδικασίας (του process) αντί του αποτελέσματος, κι επίσης, τον επαναπροσδιορισμό της αποτυχίας ως ευκαιρία για μάθηση και αλλαγή. Εξετάζουν πώς λειτουργεί η απώλεια στον εγκέφαλο και τι μας κάνει ευάλωτους στην απώλεια, την διαχείριση των προσδοκιών επιτυχίας, πώς μερικοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν την αποτυχία και την απώλεια με μεγαλύτερη ευκολία από άλλους, πως τα στυλ απόδοσης αιτιών (attributional styles) μας εξυπηρετούν ή όχι, τρόπους διαχείρισης του πόνου της αποτυχίας και δημιουργία συστημάτων ανατροφοδότησης  (feedback). Τέλος, αναφέρουν τους λόγους έλλειψης επιτυχίας, όπως κακές αποφάσεις λόγω έλλειψης πληροφορίας και γνώσης, έλλειψη προνοητικότητας, αφέλεια, απώλεια θάρρους, μη υποστήριξη των στόχων και προσπαθειών μας, άγονο έδαφος ή εχθρικό περιβάλλον και προδοσίες από άλλους. Αυτό το τελευταίο μέρος της συζήτησης σχετικά με τις αιτίες συνδέεται κατά κάποιο τρόπο με (ή ίσως συμπληρώνει) την επόμενη ανάρτηση, στην οποία θα συζητήσω το Counselling, Class and Politics (Συμβουλευτική, Κοινωνική Τάξη και Πολιτική) που γράφτηκε από την Anne Kearney το 1996 και στη συνέχεια επιμελήθηκε η Gillian Proctor το 2018. Περιλαμβάνει σχολιασμούς από αρκετούς συγγραφείς.

Ένα σύντομο απόσπασμα από το βιβλίο:

“Με το υπόβαθρο της [Anne Kearny] στην κοινωνιολογία πριν εκπαιδευτεί στη συμβουλευτική, η Anne ήταν ξεκάθαρη σχετικά με τους κινδύνους του επαγγέλματος της συμβουλευτικής που ενεργούσε σαν η πολιτική να ήταν άσχετη ή προσποιείτο ότι η συμβουλευτική ή οι σύμβουλοι θα μπορούσαν να είναι πολιτικά ουδέτεροι. Πολύ πριν από την τρέχουσα εστίαση στη διαθεματικότητα (intersectionality) στην πολιτική σχετικά με την ταυτότητα, η Anne μας υπενθύμιζε ότι ο καθένας από εμάς καταλαμβάνει ταυτόχρονα πολλές κοινωνικές θέσεις και αυτές δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται μεμονωμένα. Στην πραγματικότητα, η Kearny δηλώνει: ¨ «… η ταξική θέση είναι μακράν ο μεγαλύτερος καθοριστικός παράγοντας όσον αφορά τις ευκαιρίες και τις εμπειρίες μας στη ζωή, πιο καθοριστικός  από τη «φυλή» ή τις ειδικές ανάγκες  / την αναπηρία ή την ηλικία ή οποιαδήποτε άλλη κοινωνική ομάδα. Είναι πιο καθοριστικός  επειδή μεσολαβεί σε όλες τις άλλες κοινωνικές ομάδες, ενισχύοντας ή μειώνοντας τον αντίκτυπό τους στη ζωή των ανθρώπων (σελ. 91).”

 

 

 

 

 

 

 

Σύμφωνα με το έργο του Rick Hanson, η λήψη του καλού είναι η σκόπιμη εσωτερίκευση των θετικών εμπειριών στην άρρητη μνήμη και περιλαμβάνει τέσσερα βήματα: α) Απόκτηση μια θετικής εμπειρίας  β) Εμπλουτισμός της γ) Απορρόφηση της εμπειρίας & δ) Σύνδεση του θετικού και αρνητικού υλικού. Συνοπτικά, το πρώτο βήμα περιλαμβάνει τη βίωση και παρατήρησή μιας θετικής εμπειρίας. Θα μπορούσε να είναι σωματική ευχαρίστηση, αίσθηση ελπίδας, επιτεύγματος ή αποφασιστικότητας, αίσθημα εγγύτητας με κάποιον, ευγνωμοσύνη για κάτι ή κάποιον, και ούτω καθεξής. Το δεύτερο βήμα απαιτεί να μείνουμε με την εμπειρία για λίγο, έστω και για λίγα δευτερόλεπτα, και να αισθανθούμε τα συναισθήματα μέσα σε αυτήν, προσπαθώντας να την αισθανθούμε στο σώμα μας, να γεμίσει το μυαλό μας, να την απολαύσουμε. Για να γίνει πιο έντονη η εμπειρία, θα μπορούσε κανείς να βρει κάτι νέο στην εμπειρία ή να αναγνωρίσει τους τρόπους που μας αφορά προσωπικά, πώς θα μπορούσε να μας θρέψει ή να μας ωφελήσει.

Το τρίτο βήμα απαιτεί να απορροφήσουμε την εμπειρία και να την αφήσουμε να βυθιστεί μέσα μας και να προσγειωθεί στο μυαλό μας. Ο Rick Hanson γράφει: «Να ξέρετε ότι η εμπειρία γίνεται μέρος του εαυτού σας, μια πηγή δύναμης που μπορείτε να πάρετε μαζί σας όπου κι αν πάτε». Τέλος, το τέταρτο βήμα, το οποίο είναι προαιρετικό καιν πιο δύσκολο, περιλαμβάνει τη σύνδεση θετικού και αρνητικού υλικού. Για παράδειγμα, ενώ έχουμε μια ζωντανή και σταθερή αίσθηση μιας θετικής εμπειρίας στο προσκήνιο του νου μας,  παράλληλα έχουμε επίγνωση και κάτι αρνητικού. Ωστόσο, εάν το αρνητικό υλικό αποσπά την προσοχή μας ή μας κατακλύζουν συναισθήματα, είναι καλύτερα να επιστρέψουμε την προσοχή μας στο θετικό μέχρι να αισθανθούμε ότι έχουμε επικεντρωθεί εκ νέου στο θετικό. Μετά αφήνουμε όλο το αρνητικό υλικό κι εστιάζουμε μόνο στο θετικό. Προκειμένου να ξεριζώσουμε το αρνητικό υλικό / εμπειρία, συνήθως πρέπει να επαναλάβουμε τη διαδικασία. Επίσης, προτείνεται να έχουμε επίγνωση  θετικού υλικού, ενώ ταυτόχρονα φέρνουμε στο νου ουδέτερα πράγματα, άτομα, καταστάσεις και ιδέες που έχουν συσχετιστεί με το αρνητικό υλικό, για να διαταράξουμε τυχόν άχρηστους συσχετισμούς και να αποδομήσουμε τα ερεθίσματα (triggers).

Αν και γενικά τείνουμε να λαμβάνουμε μια εμπειρία στο σύνολό της, αξίζει να μάθουμε να συντονιζόμαστε με τα ξεχωριστά μέρη της εμπειρίας μας και να αποκτάμε μεγαλύτερη επίγνωση όλων των πτυχών μιας εμπειρίας  επειδή αυτό μας δίνει μια μεγαλύτερη αίσθηση ολοκλήρωσης, εσωτερικής ολότητας, κι επιπλέον, μας επιτρέπει να «ανεβάζουμε την ένταση» στα διαφορετικά μέρη όταν τα χρειαζόμαστε. Για παράδειγμα, σήμερα το πρωί πήγα μια βόλτα κι η εξοχή, η θάλασσα στο βάθος, τα γνωστά ζώα και σπίτια, ο ηλιόλουστος καιρός, όλα αναμειγνύονταν, αλλά όταν συνειδητοποίησα την εμπειρία από στιγμή σε στιγμή απέκτησα επίγνωση περισσότερων μερών της εμπειρίας μου όπως τις σκέψεις που περνούσαν από το μυαλό μου, αισθητηριακές αντιλήψεις (sense perceptions),, διάφορα συναισθήματα, κίνηση.  Ο Rick Hanson λέει ότι οι εμπειρίες μας αποτελούνται από διαφορετικά μέρη, συμπεριλαμβανομένων των σκέψεων, αισθήσεων, συναισθημάτων,  επιθυμιών και πράξεων. Οι σκέψεις μας περιλαμβάνουν τα πραγματικά δεδομένα και γεγονότα, τις ιδέες, πεποιθήσεις, προσδοκίες, απόψεις, γνώσεις, εικόνες και αναμνήσεις και μερικές από τις σκέψεις μας είναι λεκτικές (διανοητική ομιλία με τον εαυτό μας) κι άλλες αποτελούνται από εικόνες ή ένα μείγμα λέξεων και εικόνων. Προτείνει ότι είναι καλό να κάνουμε  / λαμβάνουμε σκέψεις που είναι αληθινές και χρήσιμες παρά αναληθείς και επιβλαβείς, βλέποντας τον εαυτό μας, τους άλλους, το παρελθόν και το μέλλον με μεγαλύτερη ακρίβεια. κατανοώντας πώς οι ενέργειές μας οδηγούν σε διαφορετικά αποτελέσματα. και βλέποντας τις σωστές διαστάσεις των πραγμάτων.  Οι αισθητηριακές αντιλήψεις περιλαμβάνουν την όραση, τον ήχο, τη γεύση, την όσφρηση, την αφή και την ενδοδεκτική αίσθηση  / interoception (οι εσωτερικές αισθήσεις του σώματός μας), κι αποτελούν το μονοπάτι για εμπειρίες χαλάρωσης, ευχαρίστησης, ζωτικότητας και δύναμης. Οι εμπειρίες ευχαρίστησης και χαλάρωσης είναι σημαντικές γιατί μειώνουν το άγχος, ξεκινούν τη διαδικασία ανάκαμψης από αυτό και αποτελούν πηγές ευεξίας για τη σωματική και ψυχική υγεία. Όσον αφορά τη χαλάρωση, ο Rick Hanson γράφει ότι «εμπλέκει το παρασυμπαθητικό τμήμα του νευρικού συστήματος «την ξεκούραση και την πέψη» (“rest and digest”), το φυσικό αντίβαρο στο συμπαθητικό τμήμα «πάλη ή φυγή» (“fight or flight”). Όπως και η ευχαρίστηση, η χαλάρωση μειώνει το στρες… κι… ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, αυξάνει την ανθεκτικότητα και μειώνει το άγχος».

Εν συντομία, τα συναισθήματα είναι συγκεκριμένα, συχνά είναι αρκετά σύντομα και προκαλούνται από ένα εσωτερικό ή εξωτερικό ερέθισμα. Οι διαθέσεις είναι πιο διάχυτες, ανθεκτικές και ανεξάρτητες από τα ερεθίσματα. Η θλίψη είναι ένα συναίσθημα, ενώ η κατάθλιψη είναι μια διάθεση. Τα συναισθήματα αυξάνουν τις διαθέσεις. Για παράδειγμα, η επανειλημμένη λήψη συναισθημάτων χαράς και ευγνωμοσύνης τείνει να αναπτύσσει μια γενικότερη διάθεση ικανοποίησης. Οι διαθέσεις αυξάνουν τα συναισθήματα. Μια αίσθηση ικανοποίησης μπορεί να καλλιεργήσει συναισθήματα χαράς και εκτίμησης. Επομένως, όταν εισπράττουμε θετικά συναισθήματα συχνά, μπορούμε να ανεβάσουμε ή να αλλάξουμε τη διάθεσή μας. Οι επιθυμίες περιλαμβάνουν τις ελπίδες, επιθυμίες, ανάγκες, κλίσεις, αξίες, φιλοδοξίες, τους σκοπούς και στόχους, τα θέλω και τα κίνητρα μας, καθώς και την αποστροφή, ορμή, τις κακές συνήθειες ή εθισμούς. Μπορούν να αφορούν τον εξωτερικό κόσμο – για παράδειγμα, μπορεί να επιθυμούμε κάποιος να μην εξουδετερώνει τις ανάγκες ή τις επιθυμίες μας,– ή τον εσωτερικό,  όπως λόγου χάρη είναι η πρόθεση μας να παραμείνουμε δυνατοί όταν διαμαρτυρόμαστε για κάτι. Όπως είναι λογικό, οι θετικές επιθυμίες τείνουν να οδηγούν σε περισσότερη ευτυχία και οφέλη, ενώ οι αρνητικές σε περισσότερα βάσανα και βλάβες. Τέλος, όπως ορίζεται στο βιβλίο, οι ενέργειες/ πράξεις  περιλαμβάνουν τόσο αυτά που κάνουμε εξωτερικά, όπως συμπεριφορές, εκφράσεις προσώπου,  χειρονομίες, στάση, λέξεις που λέμε ή γράφουμε, όσο και τις εσωτερικές κλίσεις και δεξιότητες που παράγουν τις πράξεις μας.

Υπάρχουν πολλές προτάσεις στο βιβλίο για το πώς μπορούμε  συνειδητά να δημιουργήσουμε ή να αναζητήσουμε θετικές εμπειρίες. Μερικοί τρόποι για να το κάνουμε αυτό είναι η ανεύρεση θετικών γεγονότων στο τρέχον περιβάλλον μας, σε πρόσφατα γεγονότα, σε σταθερές συνθήκες, στις προσωπικές μας ιδιότητες και στο παρελθόν, κι επίσης, προβλέποντας θετικά γεγονότα για το μέλλον, στο μοίρασμα θετικών εμπειριών με τους άλλους, στο να νοιαζόμαστε για τους άλλους, να βλέπουμε το καλό στις ζωές των άλλων, να φανταζόμαστε θετικά γεγονότα, να παράγουμε θετικά γεγονότα και να βλέπουμε τη ζωή ως ευκαιρία.  Συγκεκριμένα, η δημιουργία μιας θετικής εμπειρίας μπορεί να επιτυγχάνεται με το να κοιτάξουμε γύρω μας στο περιβάλλον μας για να βρούμε ένα ευχάριστο θέαμα όπως ένα αντικείμενο στο σπίτι μας, ένα κατοικίδιο, ένα άτομο, τη φύση έξω από το παράθυρό μας ή απλά να σκεφτούμε κάτι που μας κάνει ευτυχισμένους. Μπορούμε να ψάξουμε στο μακρινό ή κοντινό μας παρελθόν για να δούμε τα πράγματα, ακόμα και τα απλά και συνηθισμένα θετικά πράγματα που έχουν συμβεί και για τα οποία μπορούμε να νιώθουμε καλά. Μετά μπορούμε να προχωρήσουμε στα πολλά καλά πράγματα που είναι σχετικά σταθερά και αξιόπιστα που πιθανότατα θα είναι ακόμα στη θέση τους αύριο, όπως η θάλασσα, το έδαφος στο οποίο στεκόμαστε, ο ουρανός από πάνω μας, αυτός ο πλανήτης. Ο Rick Hanson προτείνει να κοιτάξουμε σε διευρυνόμενους κύκλους, λαμβάνοντας υπόψη τις ατελείς αλλά θετικές πτυχές της κοινωνίας μας, συμπεριλαμβανομένου του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας και των πολιτικών δικαιωμάτων, ειδικά σε σύγκριση με τις εναλλακτικές, τόσο στην ιστορία όσο και σε όλο τον κόσμο σήμερα. Γράφει: «Σκεφτείτε τον πολιτισμό και την εύκολη πρόσβασή μας στη μουσική, τις ιδέες, την τέχνη, την ψυχαγωγία και σοφές διδασκαλίες. Η επιστήμη και η τεχνολογία έχουν προχωρήσει, προσφέροντας πράγματα όπως ψύξη, αεροπορικά ταξίδια, τουαλέτες με τρεχούμενο νερό  και το Διαδίκτυο. Ακόμη ευρύτερα, μπορούμε να βασιστούμε στα δώρα της φύσης…»

Επιπλέον, μπορούμε να στραφούμε στην προσωπικότητά μας, στις καλές ιδιότητες του χαρακτήρα μας, στις δυνατότητές μας και τα διάφορα ταλέντα και δεξιότητες, ακόμη και φαινομενικά απλές ικανότητες όπως το μαγείρεμα ή η χρήση υπολογιστή. Ο Rick Hanson λέει: «Το να υπερασπίζεσαι την αλήθεια στον εαυτό σου και στους άλλους, ότι βασικά είσαι καλός άνθρωπος — όχι τέλειος άνθρωπος, αλλά καλός —μπορεί να μοιάζει ταμπού….. Παρατηρήστε αρετές και δυνάμεις στον εαυτό σας, όπως η αντοχή, υπομονή , αποφασιστικότητα, ενσυναίσθηση, συμπόνια και ακεραιότητα. Παρατηρήστε επίσης τις ικανότητες σας. Αυτά είναι γεγονότα, όχι φαντασία». Μια άλλη πηγή καλών εμπειριών είναι το παρελθόν. Μπορούμε να ενισχύσουμε τη μνήμη μας κοιτάζοντας φωτογραφίες, κι επίσης, να εκτιμήσουμε τις παρελθοντικές εμπειρίες που με την πάροδο του χρόνου έχουν μπλεχτεί μεταξύ τους, όπως τις εκατοντάδες φορές που κολυμπήσαμε ή πήγαμε βόλτα στη φύση ή παίξαμε με το παιδί μας. Μια άλλη πηγή είναι  να φαντάζεται κανείς το πολύ κοντινό μέλλον, όπως κάτι θετικό που θα μπορούσαμε να κάνουμε το βράδυ ή τι μπορεί να συμβεί στο πιο μακρινό μέλλον. Στο βιβλίο αναφέρεται ότι αυτό το νοητικό ταξίδι στο χρόνο βασίζεται στα μεσαία δίκτυα του μετωπιαίου φλοιού που ήταν μια σημαντική εξέλιξη, επιτρέποντας στους προγόνους μας να σχεδιάζουν πιο αποτελεσματικά.

Επίσης, το να μιλάς για καλά πράγματα με άλλους εντείνει την εμπειρία και οι άνθρωποι έχουν πολύ ανεπτυγμένα νευρωνικά δίκτυα για ενσυναίσθηση και την ικανότητα να συντονιστούν με τους άλλους. Το να νοιάζεσαι για τους άλλους και να απολαμβάνεις ευχαρίστηση από την ευημερία των άλλων, που περιλαμβάνει τόσο εσωτερικές εμπειρίες όσο και εξωτερικές συμπεριφορές είναι μια εξελισσόμενη ικανότητα που πιθανώς έχει προωθήσει την επιβίωση του είδους μας. Αυτό μερικές φορές ονομάζεται αλτρουιστική χαρά. Τέλος, μπορούμε να επαναδιατυπώσουμε αρνητικά γεγονότα του παρελθόντος και επίσης, να χρησιμοποιήσουμε τωρινές θετικές εμπειρίες για να καλύψουμε παλαιότερες ανεκπλήρωτες ανάγκες. Μέσω της ενασχόλησης με αυτές τις πρακτικές, αποκτούμε μεγαλύτερη συνείδηση ​​της αποδοχής  του καλού / θετικού, αλλά και των εμποδίων και των δυσκολιών μας να το κάνουμε, καθώς και των ανεκπλήρωτων αναγκών μας. Με άλλα λόγια, προσπαθούμε να «ταιριάξουμε κάποιες εμπειρίες αντιδότου με παλαιότερο αρνητικό υλικό». Θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε κάνοντας την ερώτηση: Πως θα μπορούσαν να είναι τα πράγματα διαφορετικά  όταν ήμουν νέος / α; Κατά βάθος, τι λαχταρώ περισσότερο;

Το Σαββατοκύριακο παρακολούθησα το Belfast σε σενάριο και σκηνοθεσία του Kenneth Branagh, το οποίο βασίζεται στην παιδική του ηλικία στην Ιρλανδία. Ο εννιάχρονος εαυτός του ζωντανεύει κατά τη διάρκεια μιας περιόδου αναταραχής στην Ιρλανδία και σημαντικής μετάβασης στη ζωή της οικογένειάς του, καθώς αναγκάζονται να μεταναστεύσουν στην Αγγλία. Παρακολουθούμε την ματιά ενός παιδιού καθώς παρακολουθεί την κοινωνική σύγκρουση και την προσπάθεια του να αντιμετωπίσει την απώλεια της ειρηνικής,  ασφαλούς γειτονιάς που γνώριζε κι όλα όσα του ήταν οικεία και αγαπημένα. Ένιωσα ότι η ταινία μεταξύ άλλων ήταν μια επιστροφή και μια προσφορά αγάπης, μια  εμπειρία αντίδοτου,  σε εκείνο το περίεργο και χαρούμενο,  αλλά κι ανήσυχο και φοβισμένο αγόρι. Σε συνέντευξή του ο Branagh είπε: «Περιμένεις ότι ο κόσμος θα γυρίσει ανάποδα μ’ έναν καρδιακό παλμό. Και πραγματικά, το κατάλαβα αυτό στη μετέπειτα ζωή μου, αλλά πριν από αυτό, και νομίζω ότι αυτό συμβαίνει συχνά με ανθρώπους που βιώνουν την ύπαρξή τους έως τα έξι, επτά, οκτώ, εννέα χρόνια τους,  αν είσαι τυχερός, ως ένα ένδοξο, ίσως θα έλεγες κανείς αθώο κομμάτι της ζωής τους, αλλά κάτι στο οποίο λαχταράς να επιστρέψεις. Όχι με νοσταλγικό τρόπο, απλά θα ήθελες να έχεις αυτή την ηρεμία του μυαλού. Και αυτή η ταινία ήταν μια αναζήτηση, υποθέτω, για πνευματική ηρεμία».

Η πρόσληψη του καλού / θετικού είναι κάτι που κάνουμε καθημερινά, αλλά συνήθως δεν το κάνουμε συνειδητά. Η όλη διαδικασία είναι να μάθεις να εκτιμάς τα μικρά πράγματα στη ζωή. Έτσι, θα μπορούσε να πει κανείς ότι περιλαμβάνει την αναζήτηση ευκαιριών όπου αφήνουμε τις καλές εμπειρίες να βυθίζονται μέσα μας καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, όπως όταν ξυπνάμε, κατά τη διάρκεια των γευμάτων, πριν τον ύπνο. Η ευγνωμοσύνη και το να ευχόμαστε στους άλλους θετικά πράγματα μπορούν να είναι μέρος αυτής της διαδικασίας.  Επίσης, για να προσλάβουμε το καλό χρειάζεται να θέλουμε να βοηθήσουμε τον εαυτό μας και να είμαστε με το μέρος μας, που δεν σημαίνει να είμαστε ενάντια στους άλλους ή να μην ευχόμαστε στους άλλους καλά πράγματα. Ο Rick Hanson γράφει ότι «το να είσαι με το μέρος σου είναι το θεμέλιο όλων των πρακτικών υγείας, ευεξίας και αποτελεσματικότητας. Χωρίς αυτή τη στάση, δεν θα είχατε κίνητρο να ενεργήσετε για λογαριασμό σας. Δυστυχώς, για λόγους όπως οι συχνές επικρίσεις  στην παιδική ηλικία, πολλοί άνθρωποι είναι πολύ καλύτεροι φίλοι των άλλων παρά του εαυτού τους». Το να κάνουμε αυτή τη διαδικασία συνήθεια είναι απαραίτητο γιατί ο εγκέφαλος είναι ένα φυσικό σύστημα, που όπως ένας μυς, δυναμώνει όσο περισσότερο τον ασκούμε. Η εξάσκηση κάνει τη διαδικασία αυτόματη.

Όπως αναφέρεται στο βιβλίο, μέσω της ενασχόλησης με αυτήν τη διαδικασία / πρακτικές και με την πάροδο του χρόνου, γεμίζουμε την εσωτερική μας αποθήκη με τα δυνατά χαρακτηριστικά που χρειαζόμαστε, όπως το να νιώθουμε άνετα και όχι ευερέθιστοι, να μας αγαπούν παρά να μας κακομεταχειρίζονται, και να έχουμε δυνάμεις αντί να τρέχουμε με άδειες  μπαταρίες, κι επίσης, χτίζουμε περισσότερη ευημερία, θεραπεύουμε ψυχολογικά ζητήματα και υποστηρίζουμε τη δημιουργικότητα και την αυτοπραγμάτωση. Γράφει: «Εγγενώς, το να λαμβάνουμε το καλό είναι ένας τρόπος να είναι κανείς ενεργητικός παρά παθητικός – ένα σφυρί παρά ένα καρφί – σε μια εποχή που πολλοί άνθρωποι αισθάνονται ότι πιέζονται και παρακινούνται από τα γεγονότα και τις αντιδράσεις τους σε αυτά. Είναι επίσης ένας τρόπος να συμπεριφέρεσαι στον εαυτό σου σαν να έχεις αξία, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό εάν οι άλλοι δεν το έχουν κάνει. Αυτή η πρακτική σε φέρνει στην παρούσα στιγμή και μειώνει τον μηρυκασμό, αυτή την επανάληψη των πραγμάτων στο μυαλό μας που προάγει προβλήματα ψυχικής και σωματικής υγείας. Σας διδάσκει να έχετε περισσότερο έλεγχο της προσοχής σας, ώστε να μπορείτε να την κρατάτε σε ότι είναι καλό για εσάς και τους άλλους και να την απομακρύνετε από ότι είναι βλαβερό. Στο μεταξύ όλο αυτό το διάστημα, θα ευαισθητοποιείτε τον εγκέφαλό σας σε θετικές εμπειρίες».

Σύνδεσμοι  

https://www.rickhanson.net/being-well-podcast-dr-todd-kashdan-defy-authority-with-an-open-heart/

https://www.rickhanson.net/being-well-podcast-learning-to-cope-with-failure/