‘Καθώς μοιραζόμαστε τις εμπειρίες μας με τους άλλους, τους προσφέρουμε την δύναμη της εμπειρίας της επούλωσης μας’ (Bylley Avery, cited in Stone, 2004).

Η ελευθερία στην καπιταλιστική κοινωνία παραμένει σχεδόν ίδια με αυτή της αρχαίας Ελληνικής δημοκρατίας: ελευθερία για τους ιδιοκτήτες σκλάβων (Λένιν)**

Ο άνθρωπος κυριαρχώντας πάνω στους άλλους χάνει τη δική του ελευθερία (F. Bacon)

Η ελευθερία είναι το πιο ισχυρό όπλο για να αλλάξουμε τον κόσμο (Nelson Mandela)

Η γενιά μας θα πρέπει να απολογηθεί όχι τόσο για τις άδικες πράξεις των κακών ανθρώπων, όσο για την απαράδεκτη σιωπή των καλών ανθρώπων (Martin Luther King)

Καθώς μαθαίνω να εμπιστεύομαι τις αναμνήσεις μου ως στοιχεία που χρειάζομαι για την επούλωση μου, αυτές φαίνονται λιγότερο σαν εχθροί μου. Δεν έχει σημασία από πού προέρχεται μια ανάμνηση, αυτή είναι δική μου και έχει ένα μήνυμα για μένα (On the Path: Affirmations for Adults Recovering from Childhood Sexual Abuse by Nancy W. 2000)

Επειδή τότε δεν ήταν ασφαλές να είμαι θυμωμένη με τον θύτη μου, μπορεί να εσωτερίκευσα το θυμό μου μέχρι που αυτός έγινε αυτο-απέχθεια. Καθώς επουλώνω θα πρέπει να αναζητήσω βοήθεια έτσι ώστε να διαχωρίσω την εσωτερικά κατευθυνόμενη οργή μου από τα καθημερινά λάθη μου. Καθώς επικεντρώνομαι στον κατάλληλο αποδέκτη του θυμού μου-το θύτη- η αυτό-απέχθεια μου αρχίζει να διαλύεται και η αγάπη για τον εαυτό μου μεγαλώνει. Μπορώ να μάθω να χρησιμοποιώ το θυμό μου, ως πηγή δύναμης για να αντιμετωπίσω τις μνήμες αυτών που με έχουν κακοποιήσει, καθώς αυτές αναδύονται στην επιφάνεια της συνείδησης μου (On the Path: Affirmations for Adults Recovering from Childhood Sexual Abuse by Nancy W. 2000)

‘Μια μη φυσιολογική αντίδραση σε μια μη φυσιολογική κατάσταση αποτελεί μια φυσιολογική συμπεριφορά’ (‘Man’s Search for Meaning’ by Viktor E. Frankl)

‘Εμείς που ζήσαμε σε στρατόπεδα συγκέντρωσης θυμόμαστε τους άνδρες που περπατούσαν ανάμεσα στις καλύβες παρηγορώντας τους άλλους, δίνοντας το τελευταίο τους κομμάτι ψωμί. Μπορεί να ήταν λίγοι σε αριθμό, αλλά προσφέρουν επαρκή απόδειξη ότι μπορούν τα πάντα να αφαιρεθούν από έναν άνθρωπο, εκτός από ένα πράγμα: η τελευταία από τις ανθρώπινες ελευθερίες – να επιλέξει κανείς τη στάση του σε κάθε περίσταση, να επιλέξει κανείς τον δικό του τρόπο’ (‘Man’s Search for Meaning’ by Viktor E. Frankl)

‘Για πρώτη φορά στη ζωή μου είδα την αλήθεια, όπως αυτή ορίζεται στα τραγούδια από τόσους πολλούς ποιητές, και όπως έχει ανακηρυχθεί από τόσους πολλούς στοχαστές ως η ύστατη σοφία. Η αλήθεια – ότι η Αγάπη είναι ο ύστατος και υψηλότερος στόχος στον οποίο ο άνθρωπος μπορεί να προσβλέπει. Μετά κατάλαβα το νόημα του μεγαλύτερου μυστικού που η ανθρώπινη ποίηση και η ανθρώπινη σκέψη και πίστη έχουν να μεταδώσουν: Η σωτηρία του ανθρώπου είναι μέσω της αγάπης και μέσα στην αγάπη’ (‘Man’s Search for Meaning’ by Viktor E. Frankl)

‘Η αγάπη είναι ο μόνος τρόπος για να γίνει αντιληπτό ένα άλλο ανθρώπινο ον στον εσώτατο πυρήνα της προσωπικότητάς του. Κανείς δεν μπορεί να έχει πλήρη επίγνωση της ουσίας ενός άλλου ανθρώπου, εκτός αν τον αγαπά. Με την αγάπη, είμαστε σε θέση να δούμε τα βασικά χαρακτηριστικά και στοιχεία της προσωπικότητας του αγαπημένου προσώπου, και ακόμη περισσότερο, μπορούμε να δούμε τις δυνατότητες του, που δεν έχουν ακόμη πραγματωθεί, αλλά που θα  πρέπει να πραγματωθούν. Επιπλέον, με την αγάπη του, το άτομο που αγαπά, δίνει στο αγαπημένο πρόσωπο την δυνατότητα να πραγματοποιήσει αυτές τις δυνατότητες. Δίνοντας του την επίγνωση του τι μπορεί να είναι και τι πρέπει να γίνει, επιτρέπει σε αυτές τις δυνατότητες να γίνουν πραγματικότητα’ (‘Man’s Search for Meaning’ by Viktor E. Frankl)

“Σε όλες τις μορφές της τέχνης, ένα μέρος μας βρίσκεται μέσα στο τραύμα, και ένα μέρος μας είναι ένα βήμα μακριά από αυτό,” Maya Angelou

‘Η πολεμική μάχη και ο βιασμός,  δηλαδή οι δημόσιες και ιδιωτικές μορφές οργανωμένης κοινωνικής βίας, είναι κατά κύριο λόγο εμπειρίες της εφηβείας και της πρώιμης  ενήλικης ζωής. Ο Στρατός των Ηνωμένων Πολιτειών στρατολογεί νέους άνδρες στην ηλικία των  δεκαεπτά – ο μέσος όρος ηλικίας του στρατιώτη μάχης στο Βιετνάμ ήταν δεκαεννέα. Σε πολλές άλλες χώρες, τα αγόρια στρατολογούνται, μόλις μπουν στην εφηβεία τους. Παρομοίως, η περίοδος υψηλότερου κίνδυνου για βιασμό είναι στο τέλος της εφηβείας. Το ήμισυ του συνόλου όλων των θυμάτων βιασμού είναι ηλικίας είκοσι ετών ή και ακόμη νεότεροι και τα τρία τέταρτα είναι μεταξύ των ηλικιών των δεκατριών και είκοσι έξι. Επίσης η περίοδος κατά την οποία κάποιος είναι περισσότερο ευάλωτος ψυχολογικά στην πραγματικότητα  είναι  και η περίοδος της μεγαλύτερης τραυματικής έκθεσης, και αυτό ισχύει τόσο για τους νέους άνδρες όσο και για τις νέες γυναίκες. Οπότε ο βιασμός και η μάχη μπορούν να θεωρηθούν συμπληρωματικές  κοινωνικές τελετές μύησης στην καταναγκαστική βία, η οποία βρίσκεται στα θεμέλια της κοινωνίας των ενηλίκων.’ Judith Lewis Herman, Trauma and Recovery

‘Η κεντρική διαλεκτική του ψυχολογικού τραύματος  βρίσκεται στη σύγκρουση μεταξύ της βούλησης να αρνηθεί κανείς φρικτά γεγονότα και της βούλησης να τα διακηρύξει δυνατά’ Judith Lewis Herman, Trauma and Recovery

‘Καθένας που μπορεί σήμερα από τη θέση του να εξουσιάζει τον κόσμο ήταν κάποτε παιδί. Με ποιόν τρόπο χρησιμοποιεί αυτή την εξουσία ή επιρροή αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τι έμαθε μεγαλώνοντας μέσα στην οικογένεια του. Όταν βοηθάμε τις διαταραγμένες οικογένειες να γίνουν στοργικές-και τις στοργικές να γίνουν ακόμη πιο στοργικές-τότε η αυξημένη ανθρωπιά του κάθε ατόμου θα διηθηθεί ακόμη και στην κυβέρνηση, στα σχολεία, στις επιχειρήσεις, στις θρησκείες και σε όλους τους άλλους οργανισμούς που συμβάλλουν στην ποιότητα της ζωής μας’. Πλάθοντας ανθρώπους – Βιρτζίνια Σατίρ

‘Αν, όπως υποστηρίζω, οι άνθρωποι είναι κοινωνικοί (relational) στον πυρήνα της ύπαρξής τους, τότε οι συστηματικές και συνεχείς αποτυχίες φροντίδας (στην παιδική  ηλικία) έχουν σοβαρές επιπτώσεις στον χαρακτήρα του ατόμου και στο πώς αυτός σχετίζεται με τους άλλους. Αυτό δημιουργεί στη συνέχεια πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις επηρεάζοντας τις κοινωνικές σχέσεις γύρω από κάθε ένα τέτοιο πρόσωπο ……. Όταν ολόκληρες ομάδες ανθρώπων δεν έχουν την δυνατότητα να φροντίζουν και να νοιάζονται για τους άλλους, τότε μπορούν να δημιουργηθούν κουλτούρες μίσους, τιμωρίας και εκδίκησης που αναπαράγουν τις τραυματικές συνθήκες. Υπάρχει μικρότερη πιθανότητα να υπάρξει εκείνο το είδος του πολίτη που νοιάζεται για τους άλλους, που παρέχει ένα προπύργιο κατά της πολιτικής διαφθοράς, της αχαλίνωτης δύναμης της αγοράς ή του θρησκευτικού φονταμενταλισμού. Επιπλέον, δημιουργείται μια διαγενεακή δυναμική που είναι πιο δύσκολο να διακοπεί μέσω κοινωνικών και πολιτικών παρεμβάσεων….’ The Capacity to Care: Gender and Ethical Subjectivity by Wendy Hollway

‘Αυτοί που παραβιάζουν τα όρια των άλλων δεν μπορούν να ζήσουν με την αλήθεια: οι επιζώντες δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς αυτήν’ (Chrystine Oksana)

‘Αλλά η αλήθεια δεν θα εξαφανιστεί. Η αλήθεια θα επιζήσει από τυχόν εκστρατείες εναντίον της, ανεξάρτητα από το πόσο δυνατές και έξυπνες είναι ή πόσο θα διαρκέσουν. Η αλήθεια είναι ανίκητη. Το θέμα είναι απλώς ποια γενιά θα είναι πρόθυμη να την αντιμετωπίσει. Αντιμετωπίζοντας την αλήθεια θα προστατεύσει τις μελλοντικές γενιές από κακοποίηση σε τελετουργικά πλαίσια’ (Safe Passage to Healing: A Guide for Survivors of Ritual Abuse by Chrystine Oksana)

‘Πώς μπορούμε να βρούμε λέξεις για να περιγράψουμε τα επίπεδα της προδοσίας και του συναισθηματικού, σωματικού, σεξουαλικού και πνευματικού βασανισμού που θρυμματίζει και καταστρέφει ένα παιδί ή ρίχνει τραυματικές σκιές σε ολόκληρη την ενήλικη ζωή; Μπορεί, ως κοινωνία, σιγά-σιγά να μπορούμε να αποδεχτούμε ότι ένας στους τέσσερις πολίτες είναι πιθανό να έχει βιώσει την εμπειρία κάποιας μορφής συναισθηματικής, ψυχικής, σεξουαλικής ή πνευματικής κακοποίησης (McQueen, Itzin, Kennedy, Sinason, και Maxted, 2008), ένα νούμερο αδιανόητο και κρυφό πριν από είκοσι χρόνια. Ωστόσο, εξακολουθεί να μας είναι πολύ πιο εύκολη η αφομοίωση και αποδοχή του τρόπου, με τον οποίο  ένας κακοποιημένος και κακοποιητικός  γονέας ή ξένος μεταφέρει τη  διαταραχή του και πληγώνει ένα ευάλωτο παιδί ή παιδιά από το να εξετάσουμε τις προγραμματισμένες, επιστημονικές, μεθοδικές διαδικασίες των δραστών της οργανωμένης παιδικής κακοποίησης – με άλλα λόγια,, τα βασανιστήρια’ (Valerie Sinason)

‘Τα στοιχεία που αφορούν στην οργανωμένη κακοποίηση έχουν απλοποιηθεί ή αλλοιωθεί σε μια προσπάθεια ένταξης τους σε μηχανικά ψυχολογικά μοντέλα …. Η ψυχοπαθολογία και μόνο είναι ανεπαρκής εξήγηση για πλαίσια στα οποία η σεξουαλική κακοποίηση έχει μια κοινωνική και συμβολική λειτουργία για ομάδες ενηλίκων. Οι κακοποιητικές ομάδες δεν εμφανίζονται στο κενό, αλλά μάλλον δημιουργούνται εντός των προ-υπαρχουσών κοινωνικών θεσμών, όπως είναι οι οικογένειες, οι εκκλησίες και τα σχολεία’ (Organised Sexual Abuse by Michael Salter)

‘Το παρελθόν δεν είναι στατικό, ή ποτέ πραγματικά ολοκληρωμένο –  καθώς μεγαλώνουμε βλέπουμε από νέες θέσεις, μετατοπίζοντας την  οπτική γωνία μας. Ένας φίλος μου θεραπευτής του αρέσει να χρησιμοποιεί τη μεταφορά της σπιράλ σκάλας που καταλήγει μέσα σε ένα φάρο. Καθώς κάποιος ανεβαίνει αυτή τη σκάλα, ο πυρήνας στο κέντρο δεν αλλάζει, αλλά κανείς τον βλέπει συνεχώς από μια άλλη οπτική γωνία –  αν το παρελθόν είναι ένας πυρήνας του ποιοι είμαστε, τότε η διαδρομή μας μέσα στο χρόνο μας φέρνει πάντα σε μια νέα σχέση με τον εν λόγω πυρήνα’. (Touchstone Anthology of Contemporary Creative Nonfiction: Work from 1970 to the Present, 2007-12-11, Kindle Edition)

‘Εκεί τελείωσε πράγματι ο πόλεμος για τον πυροβολητή τεθωρακισμένων και ο φόβος του λιγόστεψε; Αν και αργότερα κυρίευε τον ύπνο μου και είχε βολευτεί μέσα μου σαν στο σπίτι του’  (Ξεφλουδίζοντας το Κρεμμύδι του Γκύντερ Γκρας)

‘Η ουσιαστική πράξη του πολέμου είναι η καταστροφή, όχι κατ ‘ανάγκη της ανθρώπινης ζωής, αλλά των προϊόντων της ανθρώπινης εργασίας. Ο πόλεμος είναι ένας τρόπος θραύσης σε κομμάτια, ή ρίψης στην στρατόσφαιρα, ή βύθισης στα βάθη της θάλασσας, υλικών που διαφορετικά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να κάνουν τη ζωή των μαζών πολύ άνετη, και ως εκ τούτου, μακροπρόθεσμα, πολύ έξυπνη’ (1984, George Orwell)

‘Θα ήταν δυνατό, χωρίς αμφιβολία, να φανταστούμε μια κοινωνία στην οποία ο πλούτος, με την έννοια των προσωπικών περιουσιακών στοιχείων και της πολυτέλειας, θα ήταν ομοιόμορφα κατανεμημένος, ενώ η εξουσία θα παρέμενε στα χέρια μιας μικρής προνομιούχας κάστας. Όμως, στην πράξη, μια τέτοια κοινωνία δεν θα μπορούσε να παραμείνει για πολύ σταθερή. Διότι αν ο ελεύθερος χρόνος, και η ασφάλεια ήταν κάτι που απολάμβαναν όλοι ανεξαιρέτως, η μεγάλη μάζα των ανθρώπων που συνήθως αποβλακώνεται από τη φτώχεια, θα γίνονταν εγγράμματοι και θα μάθαιναν να σκέφτονται μόνοι τους και όταν το είχαν κάνει αυτό, αργά ή γρήγορα θα συνειδητοποιούσαν ότι η προνομιούχα μειοψηφία δεν είχε καμία λειτουργία, και θα την σάρωναν. Μακροπρόθεσμα, μια ιεραρχική κοινωνία είναι δυνατή μόνο στη βάση της φτώχειας και της άγνοιας’ (1984, George Orwell)

‘Η ανθρωπότητα δεν διαφέρει με κανέναν σημαντικό τρόπο –  ουσιαστικά δεν υπάρχουν διαφορετικά είδη ανθρώπων. Εάν μπορούσαμε απλά να βάλουμε τους εαυτούς μας στη θέση των άλλων για να δούμε πώς θα αντιδρούσαμε, τότε ίσως θα μπορούσαμε να συνειδητοποιήσουμε την αδικία των διακρίσεων και την τραγική απανθρωπιά των κάθε είδους προκαταλήψεων ‘ (Black Like Me by John Howard Griffin).

‘Τα συναισθηματικά σκουπίδια που κουβαλούσα όλα αυτά τα χρόνια – η προκατάληψη και η άρνηση, η ντροπή και η ενοχή – διαλύθηκαν με την κατανόηση ότι ο Άλλος δεν είναι άλλος καθόλου. Όλα τα ανθρώπινα όντα αντιμετωπίζουν τα ίδια θεμελιώδη προβλήματα της αγάπης και του πόνου, της προσπάθειας ικανοποίησης των ανθρώπινων προσδοκιών για τον εαυτό τους και τα παιδιά τους, της απλής ύπαρξης και του αναπόφευκτου θανάτου. Αυτές είναι οι βασικές αλήθειες για όλους τους ανθρώπους, οι κοινοί παρονομαστές όλων των πολιτισμών και όλων των φυλών και όλων των εθνικών κατηγοριών…… Υπάρχει μόνο ένα καθολικό Εμείς – μια ανθρώπινη οικογένεια ενωμένη με την ικανότητα να νιώθει συμπόνια και να απαιτεί ίση δικαιοσύνη για όλους’ (Black Like Me by John Howard Griffin).