Η μετάφραση έχει ολοκληρωθεί

Art traces  /  Ίχνη τέχνης

«Σε ένα εργαστήρι γραφής μια φορά ρώτησα τις ποιήτριες εκεί: Αν επιστρέφατε στη μικρή πόλη από την οποία ήρθατε  / κατάγεστε – ήταν όλες από μικρές πόλεις – θα λέγατε, ‘είμαι ποιήτρια’; Και μια από αυτές είπε, Αν έλεγα ότι είμαι ποιήτρια σε εκείνη την πόλη, θα πίστευαν ότι δεν καθάριζα τα παράθυρά μου. Και αυτή η φράση μου έμεινε τόσο καιρό, η αίσθηση της συλλογικής ευθύνης κάποιου απέναντι στο ατομικό πράγμα που απαιτείται για να είσαι ποιήτρια». Eavan Boland – Ιρλανδή ποιήτρια

«….Αυτή η ψυχό-πολιτική ατμόσφαιρα, με τους κανόνες της πίστης, της ταύτισης με τη φυλή [σου]…. Υπήρχε  το σωστό βούτυρο. Το λάθος βούτυρο. Το τσάι της πίστης. Το τσάι της προδοσίας. Υπήρχαν «τα μαγαζιά μας» και «τα μαγαζιά τους»…  Από το βιβλίο Milkman / Γαλατάς της Ιρλανδής συγγραφέα Anna Burns

«Σιγά σιγά συνειδητοποιούσα την αλήθεια για το πόσο τρομακτικό είναι όταν δεν είσαι  μουδιασμένος / η, αλλά  γνωρίζεις, ξέρεις γεγονότα, θυμάσαι τα γεγονότα, είσαι ενήλικος / η». Από το βιβλίο Milkman / Γαλατάς της Ιρλανδής συγγραφέα Anna Burns

«Η μυρωδιά / όσφρηση είναι σημαντική, υπενθυμίζει στον άνθρωπο όλα τα πράγματα που έχει περάσει. είναι μια θήκη αναμνήσεων και ασφάλειας». Tove Janson,  Φινλανδή καλλιτέχνης και συγγραφέας

Σήμερα δημοσιεύω έναν καμβά που δουλεύω εδώ και λίγο καιρό – με διαλλείματα – κι ενώ συνεχίζω να φτιάχνω σχέδια. Έχω συμπεριλάβει και μερικά νέα σχέδια. Σκεφτόμουν ότι μια από τις προθέσεις μου, τουλάχιστον προς το παρόν, είναι να ασχοληθώ ή να εξασκήσω τέχνη για όσο διάστημα νιώθω ότι έχω διάθεση και μπορώ. Μερικές φορές σκέφτομαι με χιούμορ ότι όταν φύγω από τη ζωή θα έχω αφήσει πολλά ίχνη από στιγμές τέχνης. Ίσως νιώθω έτσι γιατί φέτος γίνομαι εξήντα δύο χρονών και δεν ξέρω πόσο καιρό θα είμαι σε αυτόν τον πλανήτη ακόμη. Όταν κάποιος μπαίνει στην έκτη δεκαετία της ζωής του, τέτοιες σκέψεις γεννιούνται φυσικά, και ίσως, είναι  και απαραίτητο να αναλογιστεί κανείς αυτό το αναμφισβήτητο γεγονός της ζωής. Από τη θετική οπτική γωνία, και στις δύο πλευρές της οικογένειάς μου υπάρχει μακροζωία. Η μητέρα μου πέθανε σε ηλικία 91 ετών και ο πατέρας μου διανύει την 97η του χρόνια.  Και νομίζω ότι όσα αδέρφια τους έφυγαν από τη ζωή ήταν πάνω από ογδόντα και μερικοί έφθασαν ως τα τέλη της ένατης δεκαετίας τους. Κανείς, όμως, δεν ξέρει πώς θα είναι τα πράγματα για τους απογόνους τους και τους μετά από εμάς. Ένας μεγαλύτερος ξάδερφος μου, σε αντίθεση με τους δύο γονείς του, πέθανε μόλις 63 χρονών.. Σε αντίθεση με τους γονείς του, ήταν ο πρώτος στην οικογένεια που πήγε στο πανεπιστήμιο και είχε δημιουργήσει μια καλή και άνετη ζωή για τον εαυτό του και την οικογένειά του, κι όμως, έφυγε νωρίς.

Λίγα λόγια σχετικά με εικόνες στις ζωγραφιές μου:

Πρόσφατα επέστρεψα και ξεφύλλισα βιβλία θρησκευτικής τέχνης. Πάντα έβρισκα την  αγιογραφία / εικονογραφία ενδιαφέρον. Αυτό το ενδιαφέρον μάλλον ξεκίνησε  στην παιδική ηλικία στο εκκλησιαστικό πλαίσιο, όπου γίνονταν τα μαθήματα της ελληνικής γλώσσας. Θυμάμαι ότι με έλκυαν οι εικόνες στους τοίχους. Ήταν κατά κάποιο τρόπο η πρώτη μου μουσειακή εμπειρία. Όποτε έφτανα νωρίς για το μάθημα ή έπρεπε να περιμένω να έρθουν να με πάρουν, τριγυρνούσα στον όχι και τόσο μεγάλο χώρο παρατηρώντας νέες λεπτομέρειες κάθε φορά. Καθώς ξανακοίταζα αυτό το είδος ζωγραφικής, είδα ότι η θρησκευτική τέχνη είναι γεμάτη ζωικούς συμβολισμούς, αληθινά και φανταστικά πλάσματα. Υπάρχουν και άγιοι που θεωρούνται προστάτες των ζώων όπως για παράδειγμα ο άγιος Μάμας, ο άγιος Μόδεστος ή ο άγιος Φραγκίσκος του Ασίζης, για τον οποίο έμαθα στην εφηβεία μου μέσω του βιβλίου του Νίκου Καζαντζάκη που σχετίζεται με την πνευματικότητα: Ο φτωχούλης του Θεού, αφιερωμένο στον Άλμπερτ Schweitzer που ήταν ιεραπόστολος γιατρός, οργανίστας, φιλόσοφος και βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης.

Πρόσφατα, κατά τη διάρκεια του διαλογισμού, άγγιξα μια πολύ νεότερη εμπειρία ή στιγμές απόκτησης γνώσεων από το σχολείο και την εκκλησία που υπήρχε στον σκληρό δίσκο του εγκεφάλου μου. Ήταν μια πολύ γνωστή πρόταση, “ματαιότης ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης”, η οποία νομίζω προέρχεται από το βιβλίο του Σολομώντα.  Σκέφτηκα λοιπόν πόσο άχρηστα είναι αυτού του είδους τα μαθήματα για τα παιδιά, αλλά και για τους ενήλικες.  Όσο πιο νωρίς λαμβάνει χώρα η μάθηση τόσο πιο δύσκολο είναι για τους ανθρώπους να ξεκλειδώσουν την «πόρτα της ματαιότητας», η οποία μπορεί να τροφοδοτήσει την απόγνωση ή την αίσθηση του τι νόημα έχει όλο αυτό που λέμε ζωή;  Έτσι κι αλλιώς η ζωή περιέχει αρκετές δυσκολίες, ταλαιπωρία και λόγους για να νιώθουμε απελπισία μερικές φορές, και αυτού του είδους σιωπηρής ή ρητής μάθησης από νωρίς μάλλον δεν βοηθάει, ειδικά κατά την ηλικία που τα παιδιά είναι αυθόρμητα, περίεργα και γεμάτα απορία για τόσα πράγματα. Η μαθημένη απόγνωση, η αδυναμία και η ματαιότητα μπορεί επίσης να είναι μια μορφή καταπίεσης ή μια στρατηγική στέρησης δικαιωμάτων / αποδυνάμωσης ή ένας τρόπος να κρατά κανείς ανθρώπους και ομάδες ή τάξεις ανθρώπων σε προκαθορισμένες  θέσεις. Φυσικά αυτό δεν προκύπτει μόνο από τις διδασκαλίες, αλλά επίσης, μέσω των πράξεων, μέσω της φανερής ή κρυφής (άμεσης ή έμμεσης) καταπίεσης, της παρενόχλησης, της βίας, των αδικιών, της αποτροπής της έκφρασης,  κ.λπ.

Ίσως η εκπαίδευση και οι πνευματική διδασκαλία να πρέπει να ξεκινάνε με το να καλλιεργούμε στα παιδιά  πίστη στις διαφορετικές ικανότητές τους και στο δικαίωμά τους να βρίσκονται εδώ, να τα ενθαρρύνουμε να είναι περίεργα, και να καλλιεργούμε την αγάπη τους για αυτόν τον θαυμαστό κόσμο και το δώρο της ζωής. Θα μπορούσε κανείς συνοπτικά να πει ότι ίσως ο πιο θεμελιώδης σκοπός της ζωής είναι να ζούμε στο έπακρο ή στο μέγιστο των δυνατοτήτων μας ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της ζωής μας, να αξιοποιήσουμε στο έπακρο αυτή τη ζωή που μας έχει δοθεί. Αυτή η ζωή είναι η μόνη ή η μεγαλύτερη βεβαιότητα που έχουμε, και ως εκ τούτου, το να μεγαλώνουμε τους ανθρώπους να πιστεύουν ότι έχουν το δικαίωμα να αξιοποιήσουν στο έπακρο τη ζωή τους, ενώ συνάμα, υποστηρίζουν και τους άλλους να κάνουν το ίδιο, μου φαίνεται ότι είναι μια καλή αρχή για την οικοδόμηση μιας πιο υγιούς, δίκαιης, και δημοκρατικής κοινωνίας με βάση την φροντίδα. Η αναζήτηση της ευτυχίας και η εκπλήρωση των ικανοτήτων μας, ενώ ταυτόχρονα επιτρέπουμε  και βοηθάμε τους άλλους να κάνουν το ίδιο, θα δημιουργούσε ένα διαφορετικό είδος κόσμου.  Επιπλέον, συχνά εκείνοι που  «προωθούν την απόγνωση και τη ματαιότητα αυτού του κόσμου» δεν έχουν απαραίτητα τις ίδιες πεποιθήσεις για τον εαυτό τους και για τους δικούς τους. Υπάρχει συχνά ένα είδος υποκρισίας,  δύο μέτρα και σταθμά.

Επίσης είχα κατά νου και την παραβολή του λευκού και του μαύρου λύκου. Η ιστορία αποδίδεται συχνότερα στον λαό των Τσερόκι  Ινδιάνων, αλλά υπάρχουν εκδοχές και σε άλλους πολιτισμούς. Υπάρχουν πολλές παραλλαγές της ιστορίας, μερικές φορές οι λύκοι αντικαθίστανται  με σκύλους. Η ιστορία πάει κάπως έτσι: Ένας παππούς διδάσκει τον εγγονό του για τη ζωή. Λέει στο νεαρό αγόρι ότι γίνεται μια πάλη ανάμεσα σε έναν μαύρο κι έναν λευκό λύκο μέσα σε όλους μας. Ο ένας  λύκος είναι ο θυμός, η επιθετικότητα, ο ανταγωνισμός, ο φθόνος, η απληστία, η αλαζονεία, η αγανάκτηση, η αίσθηση ανωτερότητας,  ο εγωισμός, το ψέμα και ούτω καθεξής. Ο άλλος  είναι η αγάπη, η ελπίδα, η ειρήνη, η γαλήνη, η ταπεινοφροσύνη, η καλοσύνη, η ενσυναίσθηση, η γενναιοδωρία, η αλήθεια, η συμπόνια και η χαρά. Το παιδί ρώτησε τον γέροντα: «Ποιος λύκος θα κερδίσει;».  Σε ορισμένες εκδοχές της ιστορίας η απάντηση είναι απλή: “Αυτός που ταΐζεις”. Όμως, βρήκα και άλλες πιο σύνθετες απαντήσεις στην ερώτηση του παιδιού, που υποδηλώνουν ότι αν ταΐζουμε μόνο τον έναν λύκο, ο άλλος θα λαχταρήσει την προσοχή μας και δεν είναι χρήσιμο να θάβουμε απλώς αυτές τις ορμές ή τα συναισθήματα μέσα μας. Αυτό κατά μία έννοια είναι αυτό που συμβαίνει κατά τη διάρκεια του τραύματος, ή όταν ορισμένα συναισθήματα θεωρούνται κακά ή αυτά που η κοινωνία θεωρεί ως ανεπιθύμητα.

Όπως είπε κάποιος, ο καταπιεσμένος και ο αρνούμενος θυμός, για παράδειγμα, μπορεί να μοιάζει με μια εκρηκτική, ηφαιστειακή δύναμη. Φαίνεται σοφότερο και ασφαλέστερο να αναγνωρίζουμε όλα τα συναισθήματά μας και να αγκαλιάζουμε όλες τις πτυχές του εαυτού μας επειδή «Η συνειδητοποίηση των σκέψεων και των συναισθημάτων μας,  μας επιτρέπει να μαθαίνουμε από αυτά αντί να οδηγούμαστε από αυτά» (Daniel J. Siegel). Και σε κάθε περίπτωση ο μαύρος λύκος έχει επίσης ιδιότητες όπως είναι η επιμονή, το θάρρος και η ισχυρή θέληση, που συχνά είναι απαραίτητες.  Επίσης, συναισθήματα που μπορεί να θεωρηθούν αρνητικά ή μπορεί να μας προκαλούν φόβο, όπως ο θυμός, μπορεί συχνά να μας προστατεύουν ή να μας προειδοποιούν για κακομεταχείριση ή κίνδυνο. Έτσι, σε αυτή την εκδοχή της ιστορίας ο παππούς καταλήγει: Το πώς θα επιλέξουμε να αλληλεπιδράσουμε με τις αντίπαλες δυνάμεις μέσα μας θα καθορίσει τη ζωή μας. Μπορούμε να λιμοκτονήσουμε τον ένα ή τον άλλο λύκο ή να τους καθοδηγήσουμε με σοφία και τους δύο.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Θα ήθελα επίσης να μοιραστώ μαζί σας μερικούς συνδέσμους με υλικό που σχετίζεται με την πρώιμη προσκόλληση / δεσμό για όσους ενδιαφέρονται για τη σημαντική θεωρία του δεσμού και την πρώιμη προσκόλληση [attachment theory and early attachment].

Το επεισόδιο Being Well της περασμένης εβδομάδας στη διεύθυνση: https://www.rickhanson.net/being-well-podcast-daddy-issues-attachment-wounding-dealing-with-common-symptoms-and-becoming-more-securely-attached/, όπου ο Forrest και ο Rick Hanson (PhD) εξερευνούν διαφορετικές μορφές τραυματισμού προσκόλλησης  και έναν απλό τρόπο κατανόησης του στυλ προσκόλλησης μας, πώς αυτά σχετίζονται με τη θεωρία της προσκόλλησης, τον σεξισμό και το ευρύτερο κοινωνικό και ιστορικό πλαίσιο. Επίσης περιγράφουν τέσσερα κοινά σύνολα συμπτωμάτων και τρόπους προκλήσεων που σχετίζονται με πρώιμο τραυματισμό και τι θα μπορούσε να κάνει κάποιος για να προχωρήσει προς μια πιο ασφαλή προσκόλληση. Σε αυτή την συζήτηση η εστίαση είναι περισσότερο στη σχέση πατέρα-παιδιού.

Από την άλλη πλευρά, στο άρθρο της Kelly McDaniel, PhD, στη διεύθυνση: https://kellymcdanieltherapy.com/wp-content/uploads/KM-Working-Paper-Mother-Hunger-Missing-Maternal-Love.pdf,  η εστίαση είναι στη σχέση μητέρας-παιδιού, ιδιαίτερα μητέρας-κόρης, και πώς αυτό το πρώιμο,  θα μπορούσε να πει κανείς,  «προσχέδιο»,  επηρεάζει την ενήλικη ζωή και τους τρόπους που υπάρχουμε μέσα στις σχέσεις μας.

Η μετάφραση έχει ολοκληρωθεί  21/02/2023

What I’ve been up to…..

«Σε κάθε ανθρώπινη ύπαρξη, αφηγούμαστε την ιστορία ενός λαού». Natalie Goldberg

«Πόσο χώρο και ελευθερία, μια ευκαιρία να αφεθείτε και να μην παγώσετε σε κάποια ιστορική στιγμή. Αυτό ήταν τεράστιο, συμπονετικό κι απλό». Natalie Goldberg

«Για πρώτη φορά στην ιστορία, οι νέοι στρέφονται για διδασκαλία, παραδειγματισμό και καθοδήγηση όχι σε μητέρες, πατέρες, δασκάλους και άλλους υπεύθυνους ενήλικες, αλλά σε ανθρώπους που η φύση δεν σκόπευε ποτέ να θέσει σε ρόλο γονέα – στους συνομηλίκους τους…». Gordon Neufeld, PhD & Gabor Maté, MD

«Ήθελα την ελευθερία. για την ελευθερία ανέπνεα. Για την ελευθερία έκανα μια προσευχή. φαινόταν σκορπισμένη στον άνεμο και μετά πετούσε ελαφρά» Από την Τζέιν Έιρ της Σαρλότ Μπροντέ

Στην αρχή της χρονιάς σχημάτισα την πρόθεση να ολοκληρώσω την ανάγνωση των βιβλίων που δεν είχα διαβάσει εξ’ολοκλήρου πέρυσι πριν αγοράσω καινούργια. Ο λόγος που δεν είχα ολοκληρώσει πολλά από τα βιβλία ήταν ο χρόνος και η ανάγκη, κι επίσης, το γεγονός ότι παράλληλα διάβαζα σχετικά άρθρα και κείμενα στο Διαδίκτυο. Είχα διαβάσει κομμάτια από τα βιβλία σχετικά με τα θέματα που έγραφα σε αναρτήσεις ή σχετικά με θέματα που ήταν σημαντικά για μένα εκείνη την εποχή. Ωστόσο, ο ρυθμός διαβάσματος είναι κάπως αργός τους τελευταίους δύο μήνες επειδή ζωγραφίζω αρκετές ώρες. Μπορείτε να δείτε έντεκα νέες εικόνες στην ενότητα Artwork 4 – Ink and pen drawings του ιστότοπου μου.

Οπότε έχω κάπως οργανώσει τη μέρα μου γύρω από τις καλλιτεχνικές μου δραστηριότητες. Έχω καταφέρει να αφιερώσω και λίγο χρόνο στο διάβασμα. Επέστρεψα στο βιβλίο της Eliza Reid, Secrets of the Sprakkar. Καθώς διάβαζα το βιβλίο της δεν μπορούσα παρά να κάνω κάποιες συγκρίσεις. Στην Ελλάδα υπάρχουν πράγματα που παρέχει το κράτος όπως κάποιο επίπεδο δωρεάν υγειονομικής περίθαλψης, δωρεάν εκπαίδευση, συντάξεις (η πληρωμή για αυτές τις υπηρεσίες καθ’ όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής ζωής είναι υποχρεωτική για όλους τους εργαζόμενους και τους εργοδότες στην Ελλάδα) και πλέον υπάρχουν νόμοι που παρέχουν γονικές άδειες και για τους δύο γονείς για όσους εργάζονται στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα όχι όμως για τους ελεύθερους επαγγελματίες παρόλο που και αυτοί πληρώνουν διάφορες εισφορές και φόρους. Πέραν όλων αυτών υπάρχει χώρος για πολλές ακόμη ποσοτικές και ποιοτικές  αλλαγές, ιδιαίτερα αν σκεφτεί κανείς ότι η μείωση του πληθυσμού στην Ελλάδα είναι από τις πιο σοβαρές στον κόσμο (2017). Τα δε δημογραφικά δεινά της Ελλάδας χειροτερεύουν κάθε χρόνο καθώς συρρικνώνεται, γερνάει, μεταναστεύει. Αντίθετα ο δείκτης γονιμότητας της Ισλανδίας είναι από τους υψηλότερους στην Ευρώπη.

Στην αρχή του βιβλίου, η Reid γράφει ότι είχε το προνόμιο να απολαμβάνει το πώς είναι να είσαι γυναίκα που ζει σε μια χώρα όπου αναμφισβήτητα υπάρχει η μεγαλύτερη ισότητα φύλων στον κόσμο. Ένα σημαντικό μέρος του βιβλίου σχετίζεται με την οικογένεια, τη μητρότητα και συγκεκριμένα τη μητρότητα στην Ισλανδία. Γράφει: «Οι οικογένειες είναι η βάση για μια λειτουργική, ευημερούσα κοινωνία. Για να λειτουργήσουν όλα, χρειαζόμαστε όλοι βοήθεια. Η δωρεάν, τακτική προγεννητική φροντίδα από μαίες, η γενναιόδωρη γονική άδεια μετ’ αποδοχών για όλους και η επιδοτούμενη, υψηλής ποιότητας και προσβάσιμη σε όλους παιδική μέριμνα παρέχουν έναν κοινωνικό σκελετό που στηρίζουν την οικογένεια σε όλα όσα αντιμετωπίζει και ισοπεδώνουν τους όρους ανταγωνισμού, ώστε άτομα κάθε προέλευσης και κοινωνικό-οικονομικών συνθηκών να μπορούν να έχουν περισσότερες ίσες ευκαιρίες…..  Ο παιδικός σταθμός στην Ισλανδία είναι δωρεάν από την ηλικία των οκτώ μηνών. Οι ημερήσιοι σταθμοί είναι ανοιχτοί για τουλάχιστον δώδεκα ώρες τις καθημερινές και σε ορισμένες περιπτώσεις είναι διαθέσιμες είκοσι τέσσερις ώρες την ημέρα…… Η δυνατότητα να μην είναι τα οικονομικά ο κύριος μοχλός για το αν θα κάνει κανείς περισσότερα παιδιά. Η εμπιστοσύνη στη γνώση ότι από τη μήτρα μέχρι την παιδική ηλικία και παραπέρα, θα υπάρχει ένα υποστηρικτικό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης……».

Σε σχέση με τη γονική άδεια, η Reid περιγράφει την προσωπική της εμπειρία. «Ο σύζυγός μου και εγώ πήραμε ο καθένας αρκετούς μήνες γονική άδεια, κατά τη διάρκεια των οποίων λαμβάναμε πληρωμές από την κυβέρνηση. Όταν επιστρέψαμε στη δουλειά μας με πλήρες ωράριο, τα παιδιά μας τα φρόντιζαν πρώτα μια εξουσιοδοτημένη παιδοκόμος και μετά σε ένα νηπιαγωγείο πέντε λεπτά με τα πόδια από το σπίτι μας, και τα δύο επιδοτήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από την πόλη του Ρέικιαβικ. Με αυτά τα υποστηρικτικά συστήματα σε ισχύ, δεν χρειαζόταν να δώσουμε προτεραιότητα σε οικονομικά ζητήματα όταν αποφασίζαμε το μέγεθος της οικογένειάς μας». Έναν άλλο παράγοντα που τονίζει είναι η σημασία μιας κοινότητας φροντίδας: «Κάθε κοινότητα είναι ισχυρή και υποστηρικτική ως μια μοναδική γειτονιά, αλλά όπως οι Ρώσικες κούκλες, η καθεμία ανήκει επίσης σε μια μεγαλύτερη περιοχή όπου έχει εξίσου τη θέση της. Σε κάθε επίπεδο, αυτές οι κοινότητες αποτελούν μέρος του ιστού της οικογενειακής υποστήριξης, αλλά είναι συχνά η πιο μικρή, πιο στενή κοινότητα στην οποία μια μητέρα μπορεί να περιμένει να επιστρέφει το παιδί της…… Οι τακτικές συγκεντρώσεις εκτεταμένης οικογένειας είναι υφασμένες στον ιστό της ισλανδικής κοινωνίας».

Επίσης αναλογίστηκα τη δική μου εμπειρία ως εργαζόμενη μαμά πριν από δεκαετίες. Μια ανάμνηση που αντικατοπτρίζει ή συνοψίζει τις πιέσεις και τα διλήμματα της δικής μου εμπειρίας ως εργαζόμενη μητέρα, πρώτα ως εργαζόμενη και μετά ως ελεύθερη επαγγελματίας είναι το ακόλουθο περιστατικό. Ήταν τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του δικού μου σχολείου και δούλευα πολλές ώρες ως καθηγήτρια ξένης γλώσσας. Ο σύζυγός μου ήταν σε ένα επαγγελματικό ταξίδι και είχα αφήσει τον μικρό μου γιο στο σπίτι με μια μπέιμπι σίτερ. Και μετά έλαβα ένα τηλεφώνημα που έκανε την καρδιά μου να χάσει ένα ή δύο χτύπους. Μου τηλεφώνησε για να μου πει ότι βρίσκονταν στο τοπικό νοσοκομείο επειδή είχε πέσει και είχε κόψει άσχημα το πηγούνι του και ότι ήταν εντάξει και του έκαναν ράμματα και αν θα μπορούσα να πάω στο νοσοκομείο. Η καρδιά μου βυθίστηκε. Δεν μπορούσα ούτε να αφήσω μικρά παιδιά χωρίς επίβλεψη ούτε να τα στείλω στο σπίτι πριν τα πάρουν οι γονείς τους, και υπήρχαν κι άλλα πιτσιρίκια καθοδόν – κάποια έρχονταν μόνα τους, με τα οποία δεν μπορούσα να επικοινωνήσω. Δεν μπορούσα να διακινδυνεύσω να τα βάλω σε κίνδυνο. Δεν ήταν ένα μαγαζί που μπορούσα απλώς να κλείσω και να φύγω. Από την άλλη, κάθε ίνα του είναι μου ούρλιαζε να είμαι με το παιδί μου, να καταλάβω τι είχε συμβεί. Είχα μαθήματα μέχρι αργά το βράδυ. Ήμουν ήρεμη και αποτελεσματική εξωτερικά κι ένιωθα τα ράμματα του μικρού μου γιου σαν δικά μου εσωτερικά. Όταν τελικά γύρισα σπίτι ήταν αργά, πέρα από την ώρα του ύπνου του. Τον βρήκα να με περιμένει με την baby sitter του και τον άντρα της. Ήταν γενναίος και μου είπε ότι τα ράμματα δεν πονούσαν. Όταν πλέον έβαλα τον εαυτό μου για ύπνο, ένιωθα το σώμα μου στρεσαρισμένο κι εξουθενωμένο από την πολύ δουλειά, την ανησυχία και όλα τα αντικρουόμενα συναισθήματα τα οποία έπρεπε να διαχειριστώ κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Μιλώντας για το άγχος, θα επιστρέψω στο βιβλίο της Dana Becker, το οποίο όπως ανέφερα στην προηγούμενη ανάρτηση διερευνά τον τρέχοντα κοινωνικό λόγο για το «στρες». Προτείνει ότι ο κοινωνικός λόγος σχετικά με το άγχος (ιδιαίτερα των γυναικών) επιχειρεί να αντιμετωπίσει τα πράγματα εντοπίζοντας τα προβλήματα σε ένα ιατρικό και ψυχολογικό πλαίσιο και ποτέ στον κοινωνικοπολιτικό τομέα. Ισχυρίζεται ότι «η επαγγελματοποίηση των κοινωνικών προβλημάτων τα κατέστησε πιο εύκολα απομονωμένα και ελεγχόμενα, θέτοντας όλους τους τομείς της ζωής υπό την εξουσία του επαγγελματία και βοηθώντας στη διατήρηση του κοινωνικού status quo / κατεστημένου. Η κουλτούρα του επαγγελματισμού ενίσχυσε επίσης τον ατομικισμό με την εξάλειψη των κοινωνικών αιτιών από τα κοινωνικά προβλήματα προς το συμφέρον της επιστήμης. το κοινωνικό σύστημα δεν μπορούσε πλέον να θεωρηθεί υπεύθυνο για τις αντιξοότητες της ζωής, ούτε να κατηγορηθεί για τα «νεύρα» των ανθρώπων.

Στην επόμενη ανάρτηση μπορεί να συνεχίσω αυτό το θεματικό νήμα λαμβάνοντας υπόψη μερικές από τις ιδέες του βιβλίου που συνέγραψαν ο Gordon Neufeld και ο Gabor Mate,  Hold on to Your Children, ένα ακόμη βιβλίο που σκοπεύω να ολοκληρώσω, στο οποίο συζητούν πώς η κοινωνία δεν έχει επαφή με τα γονεϊκά της ένστικτα, τον αρνητικό αντίκτυπο στα παιδιά μας από την κουλτούρα προσανατολισμού προς τους συνομήλικους, το πολιτιστικό αδιέξοδο και πώς ως γονείς και δάσκαλοι μπορούμε να αναλάβουμε ξανά τους ρόλους που μας έχει ορίσει η φύση ως μέντορες και φροντιστές των νέων μας, ως πρότυπα και ηγέτες στους οποίους αναζητούν καθοδήγηση. Γράφουν ότι πρέπει να δώσουμε στα παιδιά μας την ελευθερία να είναι ο εαυτός τους στο πλαίσιο της στοργικής αποδοχής — μια αποδοχή που οι ανώριμοι συνομήλικοι τους δεν μπορούν να προσφέρουν, αλλά που εμείς οι ενήλικες μπορούμε και πρέπει να προσφέρουμε.

Η εργασία τους βασίζεται εν μέρει στις πραγματικότητες στον Καναδά και την Αμερική, αλλά πολλά από τα επιχειρήματά τους ισχύουν στον ένα ή τον άλλο βαθμό για τις περισσότερες από τις λεγόμενες δυτικές κοινωνίες, ακόμη και παγκοσμίως. Γράφουν για μια παγκόσμια κουλτούρα συνομήλικων. Ξεκινούν διευκρινίζοντας ότι «Οι γονείς δεν έχουν αλλάξει – δεν έχουν γίνει λιγότερο ικανοί ή λιγότερο αφοσιωμένοι. Η θεμελιώδης φύση των παιδιών επίσης δεν έχει αλλάξει – δεν έχουν γίνει λιγότερο εξαρτημένα ή πιο ανθεκτικά. Αυτό που έχει αλλάξει είναι η κουλτούρα με την οποία μεγαλώνουμε τα παιδιά μας. Οι δεσμοί των παιδιών με τους γονείς δεν λαμβάνουν πλέον την υποστήριξη που απαιτείται από τον πολιτισμό και την κοινωνία. Ακόμη και οι σχέσεις γονέα-παιδιού που στην αρχή είναι ισχυρές και πλήρως ενθαρρυντικές μπορούν να υπονομευθούν καθώς τα παιδιά μας μεταφέρονται σε έναν κόσμο που δεν εκτιμά ή δεν ενισχύει πλέον τον δεσμό προσκόλλησης….. Δεν είναι έλλειψη αγάπης ή γονικής τεχνογνωσίας αλλά η διάβρωση του πλαισίου προσκόλλησης που καθιστά αναποτελεσματική την ανατροφή των παιδιών μας».

Ένα ακόμη βιβλίο στο οποίο θα αναφερθώ σήμερα είναι ένα από τα αυτό-βιογραφικά βιβλία της Natalie Goldberg, The Great Failure (2009), το οποίο είναι ενημερωμένο από την ταυτότητά της ως συγγραφέα, ως Αμερικανό-Εβραία και ως ασκούμενη και δασκάλα του Ζεν. Σε αυτή την αφήγηση γινόμαστε μάρτυρες του ταξιδιού της όπου  ενσωματώνει / ενοποιεί απογοητεύσεις, πληγές και πόνους με την καλοσύνη και την αγάπη. Θίγει πολλές εμπειρίες διαχρονικά και μέχρι το τέλος του βιβλίου έχουμε μέσα από την αφήγησή της επίσης γίνει μάρτυρες της διαδικασίας αντιμετώπισης ζητημάτων σχετικών με την οικογένειά της και τους θανάτους σημαντικών ανθρώπων στη ζωή της, όπως ο βιολογικός της πατέρας και ο Ζεν μέντοράς της. γνωστή πνευματική προσωπικότητα. Η εξάσκηση της συγγραφής και του διαλογισμού την υποστηρίζουν σε αυτό το ταξίδι. Γράφει: Το Ζεν έχει να κάνει με το να βυθιστεί κανείς στο κέντρο της ζωής και του θανάτου. Τίποτα κρυφό, τίποτα δεν μένει χωρίς να αποκαλυφθεί. …….. Πέρασα τη δεκαετία των τριάντα μου καθισμένη ακίνητη. Στην ηλικία που άλλοι επένδυαν την ενέργειά τους στο χτίσιμο σταδιοδρομίας, μου παρουσιάστηκε μια τεράστια ευκαιρία — να γνωρίσω το δικό μου μυαλό και «να αποκτήσω καλοσυνάτη εκτίμηση για όλα τα αισθανόμενα όντα κάθε στιγμή για πάντα». Απαίτησε πολύ δουλειά………, αλλά μου πρόσφερε ένα τεράστιο όραμα για την ανθρώπινη ζωή, τόσο διαφορετικό από αυτό με το οποίο μεγάλωσα».

Η ψυχολογική ωρίμανση περιλαμβάνει την κατανόηση ότι η ανθρώπινη εμπειρία και οι ίδιοι οι άνθρωποι δεν μπορούν να κατανοηθούν με καθαρά ασπρόμαυρους όρους, κι επιτρέπει την ανάπτυξη, την επούλωση και τη συγχώρεση. Η συγγραφέας μέσω της πρακτικής της και αντιμετωπίζοντας τις αλήθειες της ζωής, φαίνεται ότι έχει φτάσει σε ένα σημείο περισσότερης κατανόησης των υποκείμενων αιτιών των πράξεων των ανθρώπων, των αντιδράσεων τους στις καταστάσεις και των τρόπων ύπαρξης τους στον κόσμο, των κοινωνικών και ιστορικών συνθηκών που τους διαμόρφωσαν, του αντίκτυπου του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και της διαγενεακής μετάδοσης τραυμάτων. Διαβάζουμε στο βιβλίο της για τη σκληρή και επίπονη δουλειά που απαιτήθηκε από την πλευρά της για να ενοποιήσει / αφομοιώσει  φαινομενικά αντιφατικές εμπειρίες και να ξεπεράσει το να βλέπει τον εαυτό της και τους άλλους μέσα από έναν διχοτομικό ασπρόμαυρο φακό. Γράφει: «Ένιωθα σαν να είχα αναλάβει ολόκληρο τον θεσμό της πατρότητας. Όλα είχαν τοποθετηθεί / κτιστεί μέσα σε τσιμέντο, και ήθελα να τα κουνήσω…… Έμαθα κάτι αληθινό και κακό για τον κόσμο. Ραβίνοι, ιερείς, γονείς, αδέρφια, ξαδέρφια, δάσκαλοι — αυτή ήταν καταπίεση, από κοντά και σε προσωπικό επίπεδο. Και ύπουλη — κυβερνούσε αθόρυβα και κατέστρεφε ζωές».

Θα μοιραστώ επίσης ένα ποίημα της Αμερικανίδας ποιήτριας Κινεζικής και Γερμανικής καταγωγής, Kimiko Hahn, το οποίο γράφτηκε κατά την περίοδο του Covid, Things That Are Changed / Πράγματα που έχουν αλλάξειΜάρτιος 2020:

Μια μπαντάνα. Ένα καρδινάλιο πουλί. Ένα μήλο / Ένα μολύβι Νο. 2 – το μηχανικό μολύβι, τώρα άδειο – φαίνεται πιο ζωντανό

Ένα κουτί οδοντογλυφίδες — τώρα που ψήνω μάφινς (μικρά κέικ) με πίτουρο

Λαστιχένια γάντια: αυτή η διαφήμιση της Playtex «τόσο ευέλικτα που μπορείς να πιάσεις μια δεκάρα».

Προσπάθησα μια φορά και είναι αλήθεια. Ευτυχώς, έχω κίτρινα λαστιχένια γάντια — όπως αυτά που φορούσε η μητέρα. Δεν είχαμε ποτέ πλυντήριο πιάτων. Όχι, αυτή ήταν, το πλυντήριο πιάτων. Ούτε σε αυτή τη ζοφερή κόρη δεν ανατέθηκε η αγγαρεία. Αν και έμαθα στο μάθημα Οικιακής Οικονομίας. να γεμίζω μια λεκάνη με ζεστό νερό και σαπούνι. Να πλένω τα ποτήρια πριν από τα λιπαρά πιάτα, μετά τα ασημικά και τέλος τις κατσαρόλες και τα τηγάνια. Ξέπλυμα. Στέγνωμα στον αέρα (“είναι πιο υγιεινό”). Και το κάνω.

Ψαλίδι: Κόβω υφάσματα για να τα χρησιμοποιήσω ως πετσέτες.. Όταν προσπαθώ να ράψω στην αρχαία Singer (1930;), ο μοχλός για το γόνατο δεν λειτουργεί, οπότε εγκαταλείπω το στρίφωμα. Στη συνέχεια, ράβω στο χέρι ενώ ακούω τις ειδήσεις. Είμαι ευγνώμων για μια γεμάτη μπομπίνα λευκής κλωστής.

Ψαλίδι: όπου κάποτε το χρησιμοποιούσα για να κόψω χαρτί, τώρα το χρησιμοποιώ για τα πάντα. Συμπεριλαμβανομένων των μαλλιών. Ο πατέρας πάντα μας καθοδηγούσε να χρησιμοποιούμε το σωστό είδος ψαλιδιού για την ανάλογη δουλειά —χαρτί, ύφασμα, μαλλιά. Αν είχε ζήσει μέχρι τα ενενήντα του, πώς θα αντιμετώπιζε την τωρινή απομόνωση; Με πολεμική, χωρίς αμφιβολία.

Άδειο γυάλινο βάζο: Σκέφτομαι να καλλιεργήσω φύτρα φασολιών και να ψάξω να παραγγείλω σπόρους.

Η παραγγελία (θα έχει έρθει) μέχρι την 1η Μαΐου.

Τσόφλια αυγών: μήπως θα έπρεπε να ξεκινήσω να μαζεύω τα τσόφλια; Η μητέρα είχε ένα μεγάλο άδειο κουτί γάλακτος δίπλα στο νεροχύτη, όπου πρόσθετε πράγματα. Και τώρα η τηλεόραση αναφέρει ότι επειδή φτιάχνουμε το κάθε γεύμα, ο σωρός μας με τα αποφάγια για λίπασμα είναι τόσο ζωντανός.

Η Ωραία Κοιμωμένη, ναι, εκείνο το κουκούλι—

Ο Μόμπι Ντικ, Η ιστορία του Γκέντζι, Η Άννα Καρένινα — Άφησα την Emily Dickinson: Επιλεγμένα ποιήματα που επιμελήθηκε η Helen Vendler στο γραφείο μου

Σημειωματάριο: 20 Μαρτίου 2020

Μια μαθήτρια στο Elmhurst δεν μπορεί να κοιμηθεί από τις συνεχείς σειρήνες του ασθενοφόρου. Κρατά τραβηγμένα τα στόρια της, αλλά βλέπει στην τηλεόραση τι συμβαίνει ένα τετράγωνο πιο πέρα — πτώματα σε σακούλες με αμάξωμα φορτωμένα σε ένα τεράστιο φορτηγό. Ο κυβερνήτης το ονομάζει αυτό The Apex. Και αργά χθες το βράδυ, η R τηλεφώνησε — “Τα ελικόπτερα αιωρούνται πάνω από το κτίριο!” Θυμάται το βουητό πάνω από το σπίτι μας στο Park Slope στις 9/11. Και μόλις τώρα μαθαίνω ότι θρησκευόμενοι άνθρωποι μόλις λίγα τετράγωνα από αυτήν συγκεντρώνονταν κατά εκατοντάδες, αρνούμενοι την κοινωνική απόσταση. Και είμαι γεμάτη οργή. Ορισμένες κοινότητες έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν drones / ελικόπτερα για να σκορπίσουν τους ανθρώπους. Ο πρόεδρος δηλώνει ότι έχει «απόλυτο έλεγχο». Και είμαι γεμάτη οργή.

Κιάλια: ένα καρδινάλιο πουλί / 102,7°F (39ο Κελσίου) / Αινιγματικό

Ένας γείτονας βγαίνει για να πάρει τη συνταγή μου. Του αφήνω νάρκισσους στη βεράντα. Τα μάζεψα με γάντια.

Τέλος, θα κάνω και μια αναφορά σε ένα Sounds True podcast που ίσως διαλέξετε να ακούσετε  με τη Δρ. Melody T. McCloud, μαιευτήρα γυναικολόγο που στον ιατρικό τομέα υποστηρίζει την υγεία των μαύρων γυναικών. Μιλάει για τις υπάρχουσες ανισότητες, τις διακρίσεις, ποιος και τι την ενέπνευσε να γίνει γιατρός και ποιες προκαταλήψεις αντιμετώπισε στον δρόμο της.

Μερικά σημεία που αναφέρθηκαν κατά τη διάρκεια του podcast:

«Νομίζω ότι στον ιατρικό τομέα / χώρο, ακόμη οι γιατροί πρέπει να γνωρίζουν περισσότερο για αυτές τις ανισότητες. Και πλέον έχουν αναφερθεί παντού. Όταν οι Μαύροι φθάνουν στο τμήμα των επειγόντων περιστατικών, ας πούμε ότι έχουν πόνο στο στήθος, ο πόνος τους δεν λαμβάνεται τόσο σοβαρά όσο άλλων ατόμων. Μπορεί να μην τους προσφέρεται η ίδια σύσταση για εργαστηριακές εξετάσεις ή διαδικασίες που πρέπει να γίνουν. Κι αυτό έχει συζητηθεί πολύ στην ιατρική κοινότητα…

Έτσι, όταν ήμουν σε μια μικρή σχολική χοροεσπερίδα, δεν δήλωσα ότι ήθελα να γίνω γιατρός, έβαλα στην πραγματικότητα ότι ήθελα να γίνω μαιευτήρας γυναικολόγος. Και αυτό ήταν ένα μεγάλο βήμα γιατί η καθηγήτριά μου της ιστορίας, θυμάμαι πολύ καθαρά, και πάλι, μιλώντας για πράγματα που λένε οι άνθρωποι που θα μπορούσαν να αφήσουν αντίκτυπο στο μυαλό σας, θυμάμαι την καθηγήτρια της ιστορίας – Τζόαν Στακς ήταν το όνομά της. Ήταν η καθηγήτρια ιστορίας και η υποδιευθύντρια του καθολικού γυμνασίου μου. Θυμάμαι στο τέλος μιας συνάντησης γονιών και καθηγητών ότι στεκόμουν ακριβώς εκεί με τη μητέρα μου. Είπε στη μητέρα μου, «Βεβαιωθείτε ότι θα κάνει μαθήματα δακτυλογράφησης γιατί οι μαύροι δεν γίνονται γιατροί……

Και μετά υπάρχει το σύνδρομο του καβουριού….. Πρέπει να σε κρατήσω κάτω γιατί πρέπει να ανέβω εγώ. Δεν μπορώ να σας αφήσω να ανεβείτε γιατί όχι, θα σέρνομαι από  πάνω σας καβούρια μέσα στο βαρέλι. Και αυτό μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε δημογραφική ομάδα, πραγματικά».

Κυρίως ζωγραφική… και λίγη ποίηση

«Η προκατάληψη είναι μια μεγάλη εξοικονόμηση χρόνου. Μπορεί κανείς να σχηματίσει απόψεις χωρίς να χρειάζεται να λάβει υπόψη τα γεγονότα.» E. B. White

«Κάθε πρωί ξυπνάω διχασμένος ανάμεσα σε μια επιθυμία να σώσω τον κόσμο και σε μια διάθεση να τον απολαύσω. Αυτό δυσκολεύει τον προγραμματισμό της ημέρας. Αλλά αν ξεχάσουμε να απολαύσουμε τον κόσμο, ποιο λόγο έχουμε να τον σώσουμε; Κατά κάποιο τρόπο, η απόλαυση πρέπει να έρχεται πρώτη». E. B. White

«Θα ένιωθα πιο αισιόδοξος για ένα λαμπρό μέλλον για τον άνθρωπο, αν αφιέρωνε λιγότερο χρόνο για να αποδείξει ότι μπορεί να ξεγελάσει τη Φύση και περισσότερο χρόνο για να γευτεί τη γλυκύτητα της και να σεβαστεί την αρχαιότητά της». E. B. White

«Τελικά, το μαλλί από το μαύρο πρόβατο είναι εξίσου ζεστό». [Η απόκριση της Αδελφής Μαργκαρέτας στη Μαρία στο μιούζικαλ The Sound of Music του 1965

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«Ήσουν φίλος μου. Αυτό από μόνο του είναι τεράστιο πράγμα. Έπλεξα τους ιστούς μου για σένα γιατί μου άρεσες. Γιατί επιτέλους, τι είναι ζωή; Γεννιόμαστε, ζούμε για λίγο, πεθαίνουμε. Η ζωή μιας αράχνης δεν μπορεί παρά να είναι κάτι σαν χάος, με όλο αυτό να παγιδεύει και να τρώει μύγες. Βοηθώντας εσένα, ίσως προσπαθούσα να εξυψώσω λίγο τη ζωή μου. Μόνο ένας θεός ξέρει πόσο η ζωή οποιουδήποτε μπορεί να χρειάζεται λίγο από αυτό.» E. B. White συγγραφέας του παιδικού βιβλίου Charlotte’s Web / Σαρλότ η Αραχνούλα

Η σημερινή ανάρτηση περιέχει τις πιο πρόσφατες ζωγραφιές μου. Το τελευταίο κομμάτι / σχέδιο απεικονίζει δύο γνωστές Ελληνίδες ποιήτριες: τη Μαρία Πολυδούρη και τη Ζωή Καρέλλη. Ζωή Καρέλλη ήταν το ψευδώνυμο της Χρυσούλας Αργυριάδου, η οποία γεννήθηκε το 1901 στη Θεσσαλονίκη και πέθανε σχεδόν έναν αιώνα αργότερα το 1998. Θεωρείται ως πρωτοπόρος φεμινίστρια, ήταν η παραλήπτρια. του Βραβείου Ουράνη για τα συγκεντρωτικά της έργα (συμπεριλαμβανομένων θεατρικών έργων και δοκιμίων) το 1978, και ήταν η πρώτη γυναίκα που εξελέγη στην Ακαδημία Αθηνών. Είναι περισσότερο γνωστή για το ποίημά που έγραψε το 1957, Η Άνθρωπος, που εγώ απέδωσα ως She or Woman Human.. Στη μετάφραση της Karen Van Dyck έχει επιλεγεί η υβριδική φράση Woman Man

Ένα απόσπασμα από το ποίημα

Δεν φαίνεται ακόμα το τραγικό
του απρόσωπου, ούτε κι εγώ
δεν μπορώ να το φανταστώ ακόμα, ακόμα.
Τι θα γίνει που τόσο καλά,
τόσο πολλά ξέρω και γνωρίζω καλύτερα,
πως απ΄το πλευρό του δεν μ΄έβγαλες.
Και λέω πως είμαι ακέριος άνθρωπος
και μόνος. Δίχως του δεν εγινόμουν
και τώρα είμαι και μπορώ
κι είμαστε ζεύγος χωρισμένο, εκείνος
κι εγώ έχω το δικό μου φως,
εγώ ποτέ, σελήνη,
είπα πως δεν θα βαστώ απ΄τον ήλιο….

Στο μεταξύ καθώς έψαχνα σχετικό υλικό στο διαδίκτυο βρήκα μερικά πρόσφατα ποιήματα μιας συμμαθήτριας μου, της Κυριακής (Κούλη) Τσολοδήμου. Νομίζω ότι την τελευταία φορά που την συνάντησα ήμασταν 14 ή 15 χρονών. Για δεκαετίες η πρώτη εφηβική της συλλογή ποιημάτων που μου είχε δώσει τότε βρισκόταν σε κάποιο ράφι… Διάλεξα λοιπόν ένα ποίημα από αυτά που βρήκα δημοσιευμένα για αυτή την ανάρτηση:

«Τις καλές τέχνες πρέπει αν τις αντέχουμε / όπως την απελπισία / που μαζεύει προσανάμματα / για εστία εσπερινή / ή την οργή που αιματώνει / θεωρίες λυκαυγούς / Σαν φυλλοβόλοι χορευτές / αφανιζόμαστε εν ειρήνη / περιορισμένων καθηκόντων / Με κάτι που δε γίνεται σουξέ / πρέπει να συνεχίσουμε».