Posted on by

Η μετάφραση έχει ολοκληρωθεί

Μερικές ζωγραφιές, η άσκηση RAIN και βιβλία για παιδιά

«Τα λόγια μας, οι πράξεις μας, η ίδια μας η παρουσία στον κόσμο, δημιουργούν και αφήνουν εντυπώσεις στο μυαλό των άλλων, όπως ο συγγραφέας δημιουργεί εντυπώσεις με το στυλό του στο χαρτί, ο ζωγράφος με το πινέλο στον καμβά, ο αγγειοπλάστης με τα δάχτυλά του στον πηλό. Ο ανθρώπινος κόσμος είναι σαν ένα τεράστιο μουσικό όργανο στο οποίο παίζουμε το κομμάτι μας ενώ ταυτόχρονα ακούμε τις συνθέσεις των άλλων. Η δημιουργία του εαυτού μας σύμφωνα με την εικόνα της αφύπνισης δεν είναι μια υποκειμενική αλλά μια διυποκειμενική διαδικασία. Δεν μπορούμε να επιλέξουμε αν θα αλληλεπιδράσουμε με τον κόσμο, μόνο με ποιο τρόπο / το πως. Η ζωή μας είναι μια ιστορία που συνδέεται συνεχώς με τους άλλους μέσω της κάθε λεπτομέρειας της ύπαρξής μας: τις εκφράσεις του προσώπου, τη γλώσσα του σώματος, τα ρούχα, τις κλίσεις του λόγου — είτε μας αρέσει είτε όχι». Stephen Batchelor (1998)

«Εάν ο καθένας από εμάς μπορεί να μάθει να σχετίζεται με τον άλλον περισσότερο από συμπόνια, με μια αίσθηση σύνδεσης ο ένας με τον άλλον και βαθιάς αναγνώρισης της κοινής μας ανθρωπιάς, και πιο σημαντικά, να το διδάσκουμε στα παιδιά μας, πιστεύω ότι αυτό μπορεί να συμβάλλει πολύ στη μείωση πολλών από τις συγκρούσεις και τα προβλήματα που βλέπουμε σήμερα». Dalai Lama

Η σημερινή ανάρτηση περιέχει μερικές νέες ζωγραφιές, μια περιγραφή ενός ψυχολογικού εργαλείου ή πρακτική διαλογισμού και μερικές προτάσεις για παιδικά βιβλία.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

RAIN

Η άσκηση RAIN υιοθετήθηκε και προσαρμόστηκε από την Tara Brach, κλινική ψυχολόγο, δασκάλα διαλογισμού και συγγραφέα. Η Brach εξηγεί ότι η άσκηση RAIN είναι ένα εργαλείο για να φέρει επίγνωση και συμπόνια σε κάποια συναισθηματική δυσκολία, αλλά μπορεί κανείς να εξερευνήσει την άσκηση και ως αυτόνομο διαλογισμό. Εξασκεί το μυαλό μας στο να παρατηρεί και να βλέπει με συμπόνια αυτό που συμβαίνει στη δεδομένη στιγμή.

R stands for recognise / Το R σημαίνει αναγνωρίζω. Αυτό το πρώτο βήμα λοιπόν περιλαμβάνει την επίγνωση του τι συμβαίνει, την αναγνώριση σκέψεων, συναισθημάτων ή συμπεριφορών που μας επηρεάζουν.

A stands for allow / Το A σημαίνει επιτρέπω. Αφήνουμε τις σκέψεις, τα συναισθήματα ή τις συμπεριφορές να υπάρχουν χωρίς να επικρίνουμε, να αποφεύγουμε ή να προσπαθούμε να αλλάξουμε οτιδήποτε, απλά αποδεχόμενοι οτιδήποτε υπάρχει. Η Brach λέει ότι το να επιτρέπεις καθιστά δυνατή την εμβάθυνση της προσοχής

I stands for investigate / Το Ι σημαίνει ερευνώ. Με περιέργεια και συμπόνια νιώθουμε το σώμα μας για να δούμε πού είναι πιο δυνατά τα συναισθήματα και οι αισθήσεις και αισθανόμαστε τι χρειάζεται ή τι ζητείται αυτή τη στιγμή. Ερωτήσεις που θα μπορούσαν να διευκολύνουν τη διαδικασία μπορεί να είναι: Τι χρειάζεται περισσότερη προσοχή; Πώς το βιώνω αυτό στο σώμα μου; Ποιες είναι οι σκέψεις μου για αυτό; Τι χρειάζεται περισσότερο αυτό το ευάλωτο μέρος;

N stands for nurture / Το N σημαίνει φροντίδα. Νοιαζόμαστε και είμαστε τρυφεροί προς τον εαυτό μας. Η Brach γράφει: «Η αυτό-συμπόνια αρχίζει να προκύπτει φυσικά τις στιγμές που αναγνωρίζει κανείς ότι υποφέρει. Έρχεται σε πληρότητα καθώς φροντίζουμε  / θρέφουμε την εσωτερική μας ζωή. Για να το κάνετε αυτό, προσπαθήστε να αισθανθείτε τι χρειάζεται περισσότερο το πληγωμένο, φοβισμένο ή πονεμένο μέρος μέσα σας και μετά προσφέρετε κάποια χειρονομία ενεργητικής φροντίδας που μπορεί να καλύψει αυτήν την ανάγκη. Μήπως χρειάζεται ένα μήνυμα καθησυχασμού; συγχώρεσης; συντροφικότητας;  αγάπης;”

Βιβλία

Μου αρέσουν τα παιδικά βιβλία και τα συλλέγω από τότε που γεννήθηκε ο γιος μου ίσως και νωρίτερα. Κατά τη διάρκεια της πρώιμης παιδικής και σχολικής του ηλικίας δούλευα τα απογεύματα και τα βράδια, οπότε το διάβασμα ιστοριών πριν κοιμηθεί  επέτρεπε χρόνο για επαφή κι ήταν ένας τρόπος για να σφραγίσουμε τη μέρα με αγάπη. Η ανάγνωση βιβλίων τα Σαββατοκύριακα μας έδινε την ευκαιρία να εξερευνήσουμε ιδέες και να μιλήσουμε για διάφορα πράγματα και μετά να τα ζωγραφίσουμε.

Πέντε προτάσεις βιβλίων για παιδιά (κι ενήλικες).

Δύο βιβλία για πολύ μικρά παιδιά από την Αυστραλέζα συγγραφέα Mem Fox: Koala Lou και Wilfrid Gordon McDonald Partridge.

Στην ιστορία της Koala Lou (Κοάλα Λου) η συγγραφέας διερευνά την ανάγκη για αγάπη άνευ όρων που χρειάζονται όλα τα μικρά πλάσματα από τους γονείς τους για να ευδοκιμήσουν.

Το να αγαπάς άνευ όρων σημαίνει ότι οι γονείς αποδέχονται τα παιδιά τους χωρίς περιορισμούς ή προϋποθέσεις. Δεν υπάρχουν προφορικά ή άρρητα μηνύματα που κάνουν τα παιδιά να αισθάνονται ή να πιστεύουν ότι πρέπει να είναι κάτι άλλο ή κάτι καλύτερο για να τα αγαπούν.

Ο Wilfrid Gordon McDonald Partridge είναι ένα μικρό αγόρι που γνωρίζει όλους τους ανθρώπους που ζουν σε ένα γηροκομείο δίπλα στο σπίτι του. Μια μέρα ανακαλύπτει ότι μια από τις κυρίες εκεί έχει χάσει τη μνήμη της και ξεκινά να μάθει τι είναι η μνήμη για να βοηθήσει την φίλη του.

Τα άλλα δύο βιβλία αφορούν τρόπους που μπορούμε να μιλήσουμε στα παιδιά για το θάνατο. Πρόσφατα ένας παλιός φίλος και γείτονας πέθανε κι ένα από τα πράγματα που μου πέρασε αμέσως από το μυαλό όταν το έμαθα, ήταν πόσο δύσκολο θα ήταν αυτό για τη μικρή εγγονή του. Η μικρή μένει πάνω από το σπίτι των παππούδων της και είχε συνηθίσει να βλέπει τον παππού της κάθε μέρα. Αυτό μου έφερε στο νου ένα μικρό βιβλίο που γράφτηκε από τον Leo Buscaglia το 1982: The Fall of Freddie the Leaf (A Story of Life for All Ages) / Η Πτώση Ενός Φύλλου Που Το Έλεγαν Φρέντι  (Μια Ιστορία Ζωής Για Όλες Τις Ηλικίες), το οποίο όπως γράφει είναι «αφιερωμένο σε όλα τα παιδιά που έχουν υποστεί μια μόνιμη απώλεια και στους μεγάλους που δεν μπορούσαν να βρουν τρόπο να το εξηγήσουν».

«Θα πεθάνουμε όλοι;» ρώτησε ο Φρέντι. «Ναι», απάντησε ο Ντάνιελ. «Όλα πεθαίνουν. Ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλα ή μικρά είναι, πόσο αδύναμα ή δυνατά. Εμείς πρώτα κάνουμε τη δουλειά μας. Βιώνουμε τον ήλιο και το φεγγάρι, τον άνεμο και τη βροχή. Μαθαίνουμε να χορεύουμε και να γελάμε. Μετά πεθαίνουμε»

Ένα άλλο όμορφα εικονογραφημένο βιβλίο που βοηθά να εξηγήσουμε το θάνατο  στα παιδιά είναι το Lifetimes: The Beautiful Way to Explain Death to Children / Ζωές: Ένας Όμορφος Τρόπος Να Εξηγήσουμε το Θάνατο στα Παιδιά του Bryan Mellonie.

«Υπάρχει αρχή και τέλος για οτιδήποτε είναι ζωντανό. Στο ενδιάμεσο είναι η ζωή / ζούμε».

Τέλος, ένα βιβλίο για μεγαλύτερα παιδιά (κι ενήλικες), ένα βιβλίο που ίσως ο εντεκάχρονος εαυτός μου θα είχε απολαύσει και θα είχε συγκινηθεί, είναι το Goodnight Mister Tom / Καληνύχτα Κύριε Τομ της Michelle Magorian. Η ιστορία μας αποκαλύπτει τη φρίκη του πολέμου, την παράλογη καταστροφή και τους πρόωρους θανάτους, την πραγματικότητα της τρομερής ανέχειας, του πόνου και της κακοποίησης και τη λυτρωτική δύναμη της αγάπης, της καλοσύνης, της φύσης και της κοινότητας. Είναι επίσης μια καλή ταινία για να παρακολουθήσετε.

Η ιστορία διαδραματίζεται στη Βρετανία κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τα μικρά παιδιά στέλνονται από τα σπίτια τους στην πόλη στην ύπαιθρο για ασφάλεια. Ο υποσιτισμένος, συνεσταλμένος, οκτάχρονος  Willie Beech στέλνεται να μείνει με τον Κύριο Τομ, έναν τραχύ αλλά καλοσυνάτο άνδρα που πενθεί μια παλιά, βαθιά απώλεια. Μαζί θα ξεκινήσουν ένα ταξίδι που θα τους επουλώσει και θα οδηγήσει στη δημιουργία ενός ισχυρού δεσμού.

«Του πέρασε από το μυαλό (του Γουίλι) ότι η δύναμη ήταν αρκετά διαφορετική από τη σκληρότητα και ότι το να είσαι ευάλωτος δεν ήταν το ίδιο με το να είσαι αδύναμος. Σήκωσε το βλέμμα του στον Τομ κι έσκυψε προς το μέρος του. «Μπαμπά», τόλμησε. «Ναι» απάντησε ο Τομ αφήνοντας κάτω το βιβλίο από την  βιβλιοθήκη. “Τι είναι;” «Μπαμπά», επανέλαβε ο Γουίλι με έκπληκτο τόνο. «Μεγαλώνω».

Posted on by

Η μετάφραση έχει ολοκληρωθεί

Τέχνη, το DSM, ψυχεδελική υποβοηθούμενη θεραπεία, υποκριτική, ψυχόδραμα και ασφάλεια

«Η αίσθηση βούλησης, το πόσο νιώθουμε ότι έχουμε τον έλεγχο, καθορίζεται από τη σχέση μας με το σώμα μας και τους ρυθμούς του. Για να βρούμε τη φωνή μας πρέπει να είμαστε μέσα στο σώμα μας – να μπορούμε να αναπνέουμε πλήρως και να έχουμε πρόσβαση στις εσωτερικές μας αισθήσεις. Η υποκριτική είναι μια εμπειρία χρησιμοποίησης του σώματός μας για να πάρουμε τη θέση μας στη ζωή». Bessel van der Kolk

«Ο Βούδας μάς ζητά να σταματήσουμε να παρασυρόμαστε αλόγιστα στη ζωή μας και αντ’ αυτού να δώσουμε προσεκτική προσοχή σε απλές αλήθειες που είναι παντού διαθέσιμες σε εμάς, και που φωνάζουν για τη διαρκή προσοχή μας που τους αξίζει». Απόσπασμα από το βιβλίο In the Buddha’s Words

«Οι συσσωρευμένοι κόμποι στο ύφασμα του σώματός μας, που προηγουμένως δεν είχαν εντοπιστεί, αρχίζουν να αποκαλύπτονται καθώς ανοίγουμε». Jack Kornfield

Στη σημερινή ανάρτηση συμπεριλαμβάνω μερικά ακόμη σχέδια και κάποιο υλικό και σκέψεις σχετικά με τις διάφορες θεραπευτικές διαδικασίες, δυο ασκήσεις  διαλογισμού ενσυνείδητης και δύο ενδιαφέροντα άρθρα.

  1. Σε ένα πρόσφατο BEING WELL podcast, ο Forrest και ο Rick Hanson είχαν μια συνομιλία με τον Bessel van der Kolk, καθηγητή Ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βοστώνης και πρόεδρο του Ιδρύματος Έρευνας Τραύματος στη Μασαχουσέτη και συγγραφέα του The Body Keeps the Score / Το Σώμα Κρατά το Σκορ. βιβλίο με σημαντική επιρροή σε όλο τον κόσμο στον τομέα του τραύματος και της θεραπείας. Συζητούν πολλά θέματα όπως ο ρόλος που διαδραματίζουν η φαντασία, η δημιουργικότητα και το πολιτισμικό πλαίσιο στη θεραπεία και επούλωση του τραύματος. Μιλούν για την ανάγκη αντιμετώπισης του τραύματος στα κοινωνικά κινήματα και για τον τρόπο με τον οποίο το τραύμα και οι δυσμενείς εμπειρίες εμποδίζουν την ικανότητα δράσης και την βούληση, από πού ξεκινά αυτή η ικανότητα και τρόπους για να την επανακτήσουμε. Διερευνούν τον λόγο που εσωτερικεύουμε την κακοποίηση και τους κακοποιητικούς άλλους, κάτι που είναι μια φυσική και αναπόφευκτη διαδικασία απορρόφησης αυτών που οι άλλοι λένε ή κάνουν σε εμάς, ειδικά κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας. Αυτά τα μηνύματα που συχνά δεν ανταποκρίνονται στην αλήθεια εσωτερικεύονται ως περιοριστικές πεποιθήσεις και όταν αυτά συνδέονται με τραύμα και φόβο, εδραιώνονται ακόμη περισσότερο. Επίσης, εγκλωβιζόμαστε σε αμυντικούς μηχανισμούς και σε τρόπους αντίδρασης κατά τη διάρκεια τραυματικών γεγονότων. Αυτά κλειδώνονται στο σώμα μας. Ο τίτλος του βιβλίου του Bessel van der Kolk αποτυπώνει αυτήν την εμπειρία.

Δύο άλλα θέματα που συζητήθηκαν είναι τα πολλά προβληματικά ζητήματα που εμπεριέχει το DSM (Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών), η ανάγκη ενσωμάτωσης διαπροσωπικών διαδικασιών και εύρεσης νέων προσεγγίσεων διάγνωσης και θεραπείας, καθώς και η τρέχουσα κατάσταση της έρευνας ψυχεδελικής υποβοηθούμενης θεραπείας. Τα θετικά ευρήματα αυτών των ερευνών και τους πιθανούς κινδύνους.

Δεν είναι η πρώτη φορά που αναφέρομαι στο πολιτικά φορτισμένο θέμα του DSM και τη κριτική που έχει δεχτεί και δέχεται για το γεγονός ότι οι ομάδες συμπτωμάτων που χαρακτηρίζονται ως διαταραχές δεν είναι επιστημονικά αποδεδειγμένες, για το γεγονός ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων που έχουν ορίσει αυτές τις διαταραχές και θεραπείες συνδέονται με φαρμακευτικές εταιρείες, το γεγονός ότι δεν περιλαμβάνονται οι δυσμενείς εμπειρίες της παιδικής ηλικίας και οι κοινωνικές συνθήκες. Η πιο πρόσφατη έκδοση του DSM παραδόξως δεν περιλαμβάνει την Σύνθετη μετά-τραυματική διαταραχή  / Complex PTSD ή την Αναπτυξιακή Διαταραχή Τραύματος.  Ως αποτέλεσμα, στην πράξη δίνονται στα παιδιά και στους έφηβους πολλές άλλες ετικέτες όπως: διαταραχή ελλειμματικός προσοχής / υπερκινητικότητας, διαταραχή συμπεριφοράς, εναντιωματική προκλητική διαταραχή, άγχος και διατροφικές διαταραχές, διαταραχή προσαρμογής, διαταραχή άγχους αποχωρισμού, και ούτω καθεξής. Η εστίαση είναι στις συμπεριφορές και στον έλεγχο αυτών των άλλοτε προσαρμοστικών και άλλοτε δυσπροσαρμοστικών συμπεριφορικών αντιδράσεων και σε συμπτώματα που συχνά εναλλάσσονται αλλά όχι στις βασικές αιτίες ή στο περιβάλλον.

Ωστόσο, είναι η πρώτη φορά που γράφω κάτι για την ψυχεδελική υποβοηθούμενη θεραπεία. Πρόσφατα ασχολήθηκα με υλικό που σχετίζεται με αυτό το είδος θεραπείας και την έρευνα που διεξάγεται αυτήν τη στιγμή, τις δυνατότητες αυτού του τομέα και τους πιθανούς κινδύνους. Όπως συμβαίνει με όλα τα πράγματα που έχουν τη δυνατότητα να κάνουν μεγάλο καλό, έχουν επίσης τη δυνατότητα να προκαλέσουν και μεγάλο κακό. Τα ψυχεδελικά καταρρίπτουν τα όρια του εγώ μας, αποδομούν την εντελώς ξεχωριστή από τους άλλους, σταθερή και συχνά άκαμπτη αίσθηση του εαυτού που έχουμε. Προτείνεται ότι αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε νέες γνώσεις για τον εαυτό μας, το παρελθόν μας και τον κόσμο και μπορεί να μας βοηθήσει να αγκαλιάσουμε όλες τις πτυχές του εαυτού μας και της ιστορίας μας, και επίσης να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε πρόσβαση στην έμφυτη θεραπευτική μας ικανότητα, εάν υποστηριχθούμε και βοηθηθούμε στην ενσωμάτωση της εμπειρίας και των πληροφοριών που προκύπτουν. Μια αίσθηση αγάπης για όλους και για όλα μπορεί να μας κατακλύσει καθώς και μια αίσθηση βαθιάς διασύνδεσης. Ωστόσο, επειδή βρισκόμαστε σε μια κατάσταση συναισθηματικού ανοίγματος και «χωρίς όρια», ο θεραπευτής ή ο οδηγός έχει τη δύναμη να μας θρυμματίσει και να παραβιάσει τα όριά μας. Σε αυτήν το πολύ ανοιχτή κατάσταση η δυνατότητα βούλησης ή συγκατάθεσης χάνεται, και ως εκ τούτου, μπορεί να συμβούν σοβαρές παραβιάσεις. Επίσης, μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν «άσχημα ταξίδια», να αντιμετωπίσουν συντριπτικές θαμμένες εμπειρίες ή /  και άλλα είδη βαθιών τραυμάτων που μπορεί να εκληφθούν ή να ερμηνευθούν ως πνευματικές / θρησκευτικές εμπειρίες.

Επομένως, είναι σημαντικό να υπάρχει ένα ασφαλές πλαίσιο με άτομα που διαθέτουν την τεχνογνωσία που μπορεί να βοηθήσουν τους ανθρώπους να ενσωματώσουν και να κατανοήσουν την εμπειρία τους χωρίς να επιβάλλουν τις απόψεις και τις ερμηνείες τους. Υπάρχει ανάγκη για προ-συμπτωματικό έλεγχο / screening σχετικά με το ποιός  θα μπορούσε να ωφεληθεί από αυτή τη διαδικασία, για προετοιμασία, καθώς και στήριξη για να αφομοιωθεί  / ενσωματωθεί η εμπειρία μετά την ψυχεδελική συνεδρία, η οποία μπορεί να είναι μια πιο μακρόχρονη διαδικασία. Πάνω από όλα θα πρέπει να πραγματοποιείται σε ασφαλή περιβάλλοντα με μορφωμένους ή / και έμπειρους επαγγελματίες ή οδηγούς. Η ακεραιότητα και η αυτογνωσία καθώς και η διαφάνεια, η εμπειρία και η γνώση είναι απαραίτητες προϋποθέσεις. Ένα γενικό περιβάλλον όπου υπάρχει σεβασμός και ενημέρωση σχετικά με το τραύμα θα μπορούσε να προστατεύσει όλους τους εμπλεκόμενους. Στις σημειώσεις του podcast ο Forrest αναφέρει μια εξέχουσα τεκμηριωμένη περίπτωση σοκαριστικής κατάχρησης εξουσίας που διαπράχθηκε από τους θεραπευτές της Meaghan Buisson (πρωταθλητρια με διεθνή μετάλλια) κατά τη διάρκεια μιας ερευνητικής δοκιμαστικής συνεδρίας.

Όπως συζητήθηκε και στο podcast, τα ψυχεδελικά μπορεί να μην είναι για όλους και όταν πρόκειται για θεραπευτικές παρεμβάσεις ένα μέγεθος δεν ταιριάζει σε όλους. Έχει προταθεί ότι το να «αφηνόμαστε από το εγώ» μας ίσως να είναι προνόμιο και μπορεί να μην είναι κατάλληλο για όλους ή σε όλες τις καταστάσεις και τα πλαίσια. Η προοπτική του «θανάτου του εγώ» ή της «διάλυσης του εγώ» μπορεί να μην είναι για εκείνους των οποίων η πολιτιστική ταυτότητα απειλείται, για παράδειγμα. Και φυσικά η ασφάλεια σε όλες τις διαφορετικές μορφές της δεν σχετίζεται μόνο με την ψυχεδελική υποβοηθούμενη θεραπεία, η συνηθισμένη κακή ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι επιβλαβής και διαφορετικά επίπεδα βλάβης μπορεί να προκληθούν σε όλα τα πλαίσια υγείας, εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Επιπλέον, η συζήτηση περιλαμβάνει εξερεύνηση των διαφόρων θεραπευτικών μεθόδων που είναι διαθέσιμες τώρα, και συγκεκριμένα, περιγράφουν πώς η κίνηση, η τέχνη και το θέατρο μπορούν να μας βοηθήσουν στην ανάκαμψη και στην ανάκτηση δύναμης, αποφασιστικότητας και ικανότητα δράσης. Στο βιβλίο του ο Bessel van der Kolk περιγράφει τη χρήση του ψυχοδράματος και της υποκριτικής και πως μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους να ξεπεράσουν το τραύμα κι επίσης να ανακτήσουν την αυτοπεποίθησή τους. Μιλάει για το πώς συνάντησε αρχικά το έργο του Bryan Doerries «The Theatre of War» / «Το Θέατρο του Πολέμου» και πώς κατάλαβε ότι το ψυχόδραμα και η υποκριτική θα μπορούσαν να είναι ευεργετικά στη θεραπεία τραυμάτων και στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης και της πίστης στον εαυτό. Γράφει «Το ελληνικό δράμα μπορεί να χρησίμευε ως τελετουργική επανένταξη για τους βετεράνους των μαχών» και «Η υποκριτική είναι μια εμπειρία χρήσης του σώματός σου για να πάρεις τη θέση σου στη ζωή». Γράφει επίσης ότι πείστηκε για τις θεραπευτικές δυνατότητες του θεάτρου βλέποντας την ανάρρωση του μικρού γιου του από αυτό που ονομάζουμε «σύνδρομο χρόνιας κόπωσης».

Στο βιβλίο του μιλάει για την παρατήρηση και τη μελέτη τριών διαφορετικών προγραμμάτων  θεραπείας τραυματισμένων, θυμωμένων, φοβισμένων και ταλαιπωρημένων εφήβων ή αποτραβηγμένων, αλκοολικών,  εξουθενωμένων  βετεράνων μέσω του θεάτρου, που έχουν κάποιες κοινές θεμελιώδης αρχές: την αντιμετώπιση της οδυνηρής πραγματικότητας  της ζωής και του συμβολικού μετασχηματισμού μέσω της κοινοτικής δράσης. Ο B van der Kolk σημειώνει: «Οι τραυματισμένοι άνθρωποι φοβούνται να νιώσουν βαθιά. Φοβούνται να βιώσουν τα συναισθήματά τους, γιατί τα συναισθήματα οδηγούν σε απώλεια ελέγχου. Αντίθετα, το θέατρο σου επιτρέπει να ενσαρκώνεις συναισθήματα, να τους δίνεις φωνή, να συμμετέχεις ρυθμικά, να αναλαμβάνεις και να ενσαρκώνεις διαφορετικούς ρόλους….. Το θέατρο δίνει στους επιζώντες τραύματος την ευκαιρία να συνδεθούν μεταξύ τους βιώνοντας βαθιά την κοινή τους ανθρωπιά». Αναφερόμενος στα παιδιά και τους εφήβους γράφει: «Αυτά τα παιδιά αντιμετωπίζουν τη δική τους μεταβατική περίοδο. πολλά είναι ελάχιστα εύγλωττα, και κάποια δυσκολεύονται να διαβάσουν…. Στην αρχή της διαδικασίας, πολλά από αυτά τα παιδιά μετά βίας μπορούν να πούνε μια ατάκα. Η πρόοδος είναι αργή, καθώς κάθε ηθοποιός εσωτερικεύει αργά τις λέξεις…. Η ιδέα είναι να εμπνεύσουμε τους ηθοποιούς να αισθανθούν τις αντιδράσεις τους στις λέξεις — και έτσι να ανακαλύψουν τον χαρακτήρα….. ….». Στόχος των θεατρικών προγραμμάτων είναι η συγκρότηση ομάδων μέσω της σύναψης βασικών συμφωνιών: ευθύνη, υπευθυνότητα, σεβασμός, εκφράσεις στοργής, να διδάξουν την αιτία και το αποτέλεσμα και να βοηθήσουν παιδιά και ενήλικες να συντονιστούν μεταξύ τους και να μάθουν να εμπιστεύονται ξανά. Γράφει ότι για τα παιδιά το να ενσαρκωθούν / embodied και να «αποκτήσουν γλώσσα» μπορεί να είναι μια διαδικασία που αλλάζει ζωές.

Ο Bessel van der Kolk αφιερώνει ένα κεφάλαιο στο βιβλίο του στο ψυχόδραμα, στο οποίο ένα άτομο κατά κάποια έννοια δραματοποιεί μια σχέση ίσως με μια πρώιμη φιγούρα προσκόλλησης ή μια δυσκολία στη ζωή του. Μας μιλά για την εκπαίδευσή του με τον Pesso και τη χρήση ταμπλό ή «δομών» / tableaus or “structures” του παρελθόντος των πρωταγωνιστών. Ο σκηνοθέτης-θεραπευτής και άλλα μέλη της ομάδας παρέχουν στους πρωταγωνιστές την υποστήριξη που χρειάζονται για να εμβαθύνουν σε οτιδήποτε πονάει. Οι συμμετέχοντες της ομάδας καλούνται να παίξουν τους ρόλους σημαντικών ανθρώπων στη ζωή των πρωταγωνιστών, όπως γονείς, άλλα μέλη της οικογένειας κ.λπ. Με αυτόν τον τρόπο ο εσωτερικός κόσμος κάποιου παίρνει μορφή σε έναν τρισδιάστατο χώρο. Στη συνέχεια, τα μέλη της ομάδας παίζουν τον ιδανικό, επιθυμητό γονέα ή άλλη φιγούρα εξουσίας, παρέχοντας την υποστήριξη και βλέποντας αυτό που έλειπε, δημιουργώντας άλλες δυνατότητες και επούλωση.

Ο B. van der Kolk εξηγεί ότι η προβολή του εσωτερικού σας κόσμου στον τρισδιάστατο χώρο μιας δομής δίνει τη δυνατότητα να δούμε τι συμβαίνει στο θέατρο του μυαλού και δίνει μια πιο ξεκάθαρη οπτική για τις αντιδράσεις μας σε ανθρώπους και γεγονότα στο παρελθόν. Καθώς τοποθετούμε άτομα placeholders (άτομα ή αντικείμενα όπως έπιπλα) στη θέση των σημαντικών ανθρώπων στη ζωή σας, μπορεί να συναντήσουμε μνήμες, σκέψεις και συναισθήματα του παρελθόντος που ανασύρονται και στη συνέχεια μετακινώντας τα κομμάτια στην εξωτερική σκακιέρα που δημιουργήσαμε. αποκτάμε γνώσεις και δημιουργούμε διαφορετικές καταλήξεις. Γράφει: «Οι δομές δεν διαγράφουν τις κακές αναμνήσεις, ούτε καν τις εξουδετερώνουν όπως κάνει το EMDR. Αντίθετα, μια δομή προσφέρει νέες επιλογές – μια εναλλακτική μνήμη στην οποία ικανοποιούνται οι βασικές ανθρώπινες ανάγκες σας και εκπληρώνονται οι επιθυμίες σας για αγάπη και προστασία».

2.Δύο ασκήσεις διαλογισμού

Μια πιο μακροσκελής άσκηση σάρωσης σώματος / body scan [https: //www.youtube.com/watch?v=AmZdRE83tVU] εμποτισμένη με συμπόνια και ευγνωμοσύνη από τον Chris Germer, PHD, ο οποίος είναι κλινικός ψυχολόγος, δάσκαλος ενσυνειδητότητας και συμπόνιας και συγγραφέας που μαζί με την Kristin Neff, έχουν δημιουργήσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα: Mindful Self-Compassion / Ενσυνείδητη Συμπόνια για τον Εαυτό

Η άσκηση The Wheel of Awareness / Ο Τροχός της Επίγνωσης, που επίσης περιλαμβάνει μια σύντομη σάρωση σώματος, από τον Dr Dan Siegel, Ένα μέρος όπου μπορείτε να ακούσετε την καθοδηγούμενη άσκηση είναι στον ιστότοπό του στη διεύθυνση: https://drdansiegel.com/wheel-of-awareness. Υπάρχουν μεγαλύτερες και συντομότερες εκδοχές. Έχω γράψει για αυτήν την πρακτική σε προηγούμενες αναρτήσεις, αν κάποιος θέλει να διαβάσει περισσότερα. Ο Dan Siegel γράφει ότι ο τροχός της επίγνωσης είναι μια οπτική μεταφορά για την ενοποίηση της συνείδησης καθώς με την άσκηση διαφοροποιούμε αυτά που γνωρίζουμε / αντιλαμβανόμαστε, από την ανθρώπινη ικανότητα μας να γνωρίζουμε / να αντιλαμβανόμαστε, και μετά τα ενώνουμε με την προσοχή μας. Επίσης, υπάρχει ένα ενδιαφέρον κομμάτι στη μεγαλύτερη άσκηση όπου σχεδόν πάντα βιώνουμε ένα σύντομο συναισθηματικό άνοιγμα, ένα βαθύ αίσθημα αγάπης, χαράς, ελευθερίας…

  • 3.Τέλος, για όσους ενδιαφέρονται κι έχουν διάθεση για διάβασμα (στα Αγγλικά), παραθέτω τους συνδέσμους δύο άρθρων σχετικά με τα ψυχεδελικά, την κοινωνικοποίηση των παραισθήσεων, τη ζωγραφική της Βόρειας Αναγέννησης, τη φωτιά του Αγίου Αντωνίου ή εργοτισμό, μια ασθένεια που μοιάζει με τη βουβωνική πανώλη, που προκαλείται από την κατανάλωση τροφής που επηρεάζεται από έναν μύκητα, το ερυσιβώτιο. έναν τοξικό μύκητα που προσβάλλει τους κόκκους της σίκαλης, συχνά με οδυνηρές συνέπειες.

α) Ένα ερευνητικό άρθρο: Η κοινωνικοποίηση των ψευδαισθήσεων: Πολιτισμικές προτεραιότητες, κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και παράγοντες που αφορούν τα πλαίσια στη χρήση ψυχεδελικών από τον David Dupuis [https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/1363461521103638].

Ο Dupuis διακρίνει δύο επίπεδα κοινωνικοποίησης των παραισθήσεων.Υποστηρίζει ότι το πολιτισμικό υπόβαθρο και οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις οργανώνουν τη σχέση τόσο με την παραισθησιογόνο εμπειρία όσο και με το περιεχόμενό της.Λογίζει τα θεμέλια της κοινωνικοποίησης των παραισθήσεων, προτείνοντας παράγοντες όπως η εκπαίδευση της προσοχής, η κατηγοριοποίηση των αντιλήψεων και η διαμόρφωση των συναισθημάτων και των προσδοκιών.Ο Dupuis αναφέρει τον Claude Lévi-Strauss (1970, σελ. 13), ο οποίος πρότεινε να θεωρηθούν τα παραισθησιογόνα ως «εναύσματα και ενισχυτές ενός λανθάνοντος λόγου που ο κάθε πολιτισμός κρατά ως εφεδρεία και που τα ναρκωτικά μπορούν να επιτρέψουν ή να διευκολύνουν την επεξεργασία του».

β) Για όσους ενδιαφέρονται για την τέχνη ένα άρθρο σχετικά με τη ζωγραφική της Βόρειας Αναγέννησης, τον εργοτισμό ή αλλιώς τη φωτιά του Αγίου Αντωνίου και άλλα [https://hyperallergic.com/399385/how-renaissance-painting-smoldered-with-a-little-known-hallucinogen].

Αποσπάσματα από το άρθρο:

«Μια μυκητιασική λοίμωξη γνωστή ως εργοτισμός επηρέασε τη ζωγραφική της Βόρειας Αναγέννησης σε βαθμό που η πλειονότητα των καλλιτεχνικών ιδρυμάτων δεν έχουν ακόμη αντιμετωπίσει. Κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης, ο εργοτισμός ήταν γνωστός στην καθομιλουμένη ως Φωτιά του Αγίου Αντωνίου, που πήρε το όνομα της από τον πατέρα της ερήμου του τρίτου αιώνα που είχε παραισθησιακές κρίσεις….  Κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης, ο εργοτισμός ήταν ένα φαντασμαγορικό γεγονός που αρχικά  ήταν δύσκολο να διακριθεί από τη βουβωνική πανώλη: εμφανιζόταν αρχικά ως ναυτία και αϋπνία, στη συνέχεια προκαλούσε αισθήσεις που έμοιαζαν σαν κάποιος να τυλίγεται στις φλόγες ενώ είχε παραισθήσεις για αρκετές ημέρες και συχνά κατέληγε με ακρωτηριασμό ενός ή περισσότερων άκρων λόγω γάγγραινας ή κατέληγε σε θάνατο. Η ασθένεια προκαλείτο με την κατάποση ερυσιβώδους μύκητα, ο οποίος εμφανίζεται στους κόκκους των δημητριακών όταν είναι κατάλληλες οι συνθήκες καλλιέργειας….. Η τελευταία γνωστή σοβαρή εστία σημειώθηκε στο γαλλικό χωριό Pont-Saint-Espirit το 1951….

Ορισμένοι ιστορικοί τέχνης, όπως η μελετήτρια του Bosch, Laurinda S. Dixon, έχουν υποστηρίξει για δεκαετίες ότι τα συμπτώματα του εργοτισμού επηρέασαν ζωγράφους όπως τον Jheronimus (γνωστός και ως Hieronymus) Bosch και τον Matthias Grünewald.  Εξετάζοντας περαιτέρω τις απεικονίσεις του Αγίου Αντωνίου – από τη μεσαιωνική λαϊκή τέχνη, μια πληθώρα έργων της Αναγέννησης, έως και μια σειρά από πίνακες σουρεαλιστών καλλιτεχνών, όπως ο πειρασμός του Αγίου Αντωνίου του 1945 του Max Ernst – αρχίζει να αναπτύσσεται ένα μοτίβο στο οποίο είναι σαφώς παρούσα μια μίμηση οπτικών παραισθήσεων που σχετίζονται με τον εργοτισμό. Για παράδειγμα, το μυθιστόρημα του Gustave Flaubert The Temptation of Saint Anthony / Ο Πειρασμός του Αγίου Αντωνίου, περιέχει όχι μόνο παραισθήσεις που συμβαδίζουν με τις επιδράσεις των αλκαλοειδών της ερυσιβώδους, αλλά περιέχει επίσης στο αρχικό απόσπασμα του μυθιστορήματος ένα σαφές σύμβολο μιας γνωστής αιτίας ερυσιβώδους δηλητηρίασης: μια περιγραφή ενός καρβελιού μαύρου ψωμιού μέσα στην καμπίνα του ερημίτη αγίου…. Η Laurinda S. Dixon παρουσιάζει μερικά από τα πιο πειστικά στοιχεία μέχρι σήμερα που υποστηρίζουν ότι οι εικόνες του Bosch επηρεάστηκαν άμεσα από τη Φωτιά του Αγίου Αντωνίου.. Σ’ένα δοκίμιο (1984) με τίτλο “Bosch’s St. Anthony Triptych – An Apothecary’s Apotheosis”, η συγγραφέας βρίσκει ένα κοινό συστατικό στη μεσαιωνική ιατρική που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του εργοτισμού – τη ρίζα του μανδραγόρα – και τους φούρνους απόσταξης που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή αυτού του φαρμάκου. Εξετάζοντας τη ζωγραφική της Bosch με τη χρήση φωτογραφιών υψηλής ανάλυσης…. η Ντίξον υποστηρίζει ότι τα βολβώδη κτίρια, που συχνά απεικονίζονται με ένα σύννεφο καπνού που βγαίνει από την κορυφή, είναι σχεδόν πανομοιότυπα με τα σχήματα που βρίσκονται σε σύγχρονα σχηματικά σχέδια φούρνων φαρμακείου….. »

Posted on by

Η μετάφραση έχει ολοκληρωθεί (22/10/2022)

Ζωγραφιές, η διαδικασία της τέχνης, γυναίκες και ελευθερία, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η σημασία της περιέργειας και του να αναρωτιόμαστε, και μερικές φορές του να μην ξέρουμε …….

«Η δύναμη της αμφισβήτησης είναι η βάση όλης της ανθρώπινης προόδου» Ίντιρα Γκάντι

“Δεν γνωρίζω. Κανείς δεν ξέρει σίγουρα. Κι όταν κανείς δεν ξέρει πραγματικά την απάντηση σε κάτι, αυτό ονομάζεται μυστήριο. Ένα μυστήριο είναι κάτι που μπορούμε να αναρωτηθούμε όλοι μαζί». Annaka Harris

«Η Edith Kramer πίστευε ότι τελικά «η τέχνη λέει την αλήθεια» και είναι μια αλήθεια που αξίζει να εξερευνηθεί σε κάθε ξύπνια στιγμή της ζωής κάποιου» Cathy Malchiodi

 

 

  1. Το τελευταίο διάστημα έχω ζωγραφίσει αρκετά όπως μπορεί να δει κανείς από τα σχέδια που έχω συμπεριλάβει σε αναρτήσεις. Κι ενώ σκεφτόμουν να γράψω κάτι για τη διαδικασία της καλλιτεχνικής δημιουργίας για να συνοδεύσω αυτά τα σχέδια, διάβασα μερικές από τις παλιότερες αναρτήσεις μου για την τέχνη και αποφάσισα να δημοσιεύσω μερικά αποσπάσματα παρακάτω:

α) Η καλλιτεχνική διαδικασία, τα προϊόντα και οι ιστορίες / 2013

Η δημιουργία τέχνης είναι μια ψυχοκινητική εμπειρία, που περιλαμβάνει τουλάχιστον την όραση, την αφή και την κίνηση. Επίσης μπορεί να είναι μια (a hands-on-activity) δραστηριότητα όπου χρησιμοποιούμε τα χέρια μας, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει δραστηριότητες όπως σχέδιο, ζωγραφική, άγγιγμα, τακτοποίηση ή επικόλληση υλικού και εικόνων, γλυπτική, κατασκευή και τοποθέτηση, και η οποία παράγει απτά προϊόντα. Αυτά τα προϊόντα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αντικείμενα στοχασμού, να αποθηκευτούν ως ντοκουμέντα ή να εκτεθούν. Εκτός από τις θεραπευτικές δυνατότητες της διαδικασίας της καλλιτεχνικής δημιουργίας, καθεαυτό, τα ίδια τα προϊόντα γίνονται δοχεία αναμνήσεων / εμπειριών και παίζουν σημαντικό ρόλο βοηθώντας κάποιον να επιτύχει βαθύτερη κατανόηση, να διακρίνει με μεγαλύτερη ευκολία επαναλαμβανόμενα θέματα και μοτίβα και να συνδέσει γεγονότα, και τελικά, συμβάλλουν στην μεταμόρφωση της εμπειρίας και της δημιουργίας νέου νοήματος. Η τέχνη μπορεί επιπλέον να χρησιμοποιηθεί για την ανταλλαγή εμπειριών ή την επικοινωνία πληροφοριών σε άλλους….

Όσον αφορά το τι μπορεί να συμβαίνει στον εγκέφαλό μας, η Lane ισχυρίζεται ότι η δημιουργική διαδικασία αναγκάζει συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου να απελευθερώνουν ενδορφίνες και άλλους νευροδιαβιβαστές που επηρεάζουν τα εγκεφαλικά κύτταρα και τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, ανακουφίζοντας τον πόνο και ενεργοποιώντας το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά. Αυτό συμβαίνει επειδή «οι ενδορφίνες είναι σαν οπιούχα, που δημιουργούν μια εμπειρία διαστολής (expansion), σύνδεσης και χαλάρωσης…, σε συνδυασμό με αυτές τις φυσιολογικές αλλαγές, η τέχνη μπορεί συχνά να αλλάξει τη στάση / διάθεση των ανθρώπων, τις συναισθηματικές καταστάσεις και την αντίληψη του πόνου» (Lane, 2005, που αναφέρεται στο Phelps, 2012)…

β) Τέχνη: η θεραπευτική και μεταμορφωτική της δυνατότητα / Ιανουάριος 2014

O εσωτερικός κόσμος και ο κόσμος εκεί έξω

Μέσω της δημιουργίας τέχνης μπορούμε να επιστρέψουμε σε προηγούμενα αναπτυξιακά στάδια και να αποκτήσουμε πρόσβαση σε αναμνήσεις και θαμμένο υλικό με λιγότερο απειλητικό τρόπο, κι επίσης να συνδέσουμε την ασυνείδητη και τη συνειδητή μας εμπειρία. Η ζωγραφική και η ενασχόληση με τη δημιουργική εργασία αποδεικνύεται ένα αποτελεσματικό μέσο για να επιτραπεί η ανάδυση ασυνείδητων και βαθιά θαμμένων στοιχείων / πληροφοριών, επειδή μας δίνει πρόσβαση στο πηγάδι του ασυνείδητου και φέρνει στην επιφάνεια καταπιεσμένα γεγονότα και μνήμες αφαιρώντας ισχυρά χτισμένα εμπόδια και τείχη άρνησης, φόβου και αυτό / λογοκρισίας. Πρακτικά, σημαίνει σύνδεση με εκείνα τα μέρη του εαυτού που περιέχουν τραυματικά περιστατικά ή απλά καταπιεσμένες γνώσεις και πληροφορίες που μπορεί να μην είναι ορατές στη συνειδητή μας επίγνωση. Είναι σαν μέσω της καλλιτεχνικής δημιουργίας να επιτρέπεται σε προηγούμενες εμπειρίες, εσωτερικές συγκρούσεις, ιδέες και συναισθήματα να επιπλεύσουν από το ασυνείδητο στην επιφάνεια.

Για παράδειγμα, η αυθόρμητη, μη κατευθυντική καλλιτεχνική δημιουργία διευκολύνει περισσότερο αυτή τη διαδικασία κι επιτρέπει σε κάποιον να δημιουργήσει συνδέσμους, συνειδητά κι ασυνείδητα, μεταξύ των εμπειριών και του χρόνου, και αυτό μπορεί να επιτρέψει την αυθόρμητη ομαδοποίηση εμπειριών, η οποία μπορεί να αυξήσει περαιτέρω την διορατικότητα. Ο Martin Fischer υποστήριξε ότι «πρέπει να ακούμε το συνειδητό μυαλό μας και πρέπει να ακούμε και το ασυνείδητο μυαλό μας. Και μόνο όταν συνδυάζουμε τα δύο ταυτόχρονα, λαμβάνει χώρα αληθινή μάθηση και ανάπτυξη»…… Η Hagood (2000) επίσης αναφέρει ότι «η καλλιτεχνική διαδικασία βοηθάει στην αποκάλυψη θαμμένων αναμνήσεων» και η Rubin σημειώνει ότι ο Φρόιντ αναγνώρισε ότι ‘οι πιο σημαντικές αποκαλύψεις των ανθρώπων ήταν οι περιγραφές των οπτικών εικόνων» (1987, που αναφέρεται στο Gil, 2006). Επιπλέον, η καλλιτεχνική έκφραση μας βοηθά στην κατανόηση του εσωτερικού κόσμου μας και ακόμη προσφέρει τη δυνατότητα για τη δοκιμή λύσεων και αλλαγών. Μάλιστα, η ζωγράφος και εικαστική θεραπεύτρια, Edith Kramer ,  η οποία εργάστηκε εκτενώς με παιδιά, υποστηρίζει ότι «η τέχνη φέρνει το ασυνείδητο υλικό πιο κοντά στην επιφάνεια» και «παρέχει μια περιοχή συμβολικής εμπειρίας όπου οι αλλαγές μπορούν να δοκιμαστούν»  (Ulman et al., 1977, cited in Gil, 2006)…..

Η Betensky περιγράφει την τέχνη ως μια ‘χέρι – μάτι – σκέψη– συναίσθημα’ ενέργεια, και ως ενοποίηση του εσωτερικού και εξωτερικού  κόσμου μέσω του μυαλού και του σώματος (1973, cited in Smith, 2005). Και η Elinor Ulman ισχυρίζεται ότι «η τέχνη είναι το σημείο συνάντησης του εσωτερικού κόσμου με τον εξωτερικό κόσμο» (cited in Malchiodi, 2007). Η δημιουργία τέχνης λοιπόν μας δίνει τη δυνατότητα να μάθουμε περισσότερα για τον εαυτό μας και τον κόσμο, κι επιπλέον, την δυνατότητα να την ενσωματώσουμε (integrate) αυτή τη γνώση. Η Ulman γράφει ‘στην ολοκληρωμένη δημιουργική διαδικασία, η εσωτερική και η εξωτερική πραγματικότητα συγχωνεύονται σε μια νέα ταυτότητα…. (cited in Brookes, 2000).

2. Επίσης, συνεχίζοντας το νήμα από την προηγούμενη ανάρτηση σχετικά με τον σεξισμό και την καταπίεση των ελευθεριών των γυναικών, εξέτασα εν συντομία τις ζωές γυναικών του παρελθόντος και του παρόντος που μπορεί συχνά να μην συνδέουμε με την αποδυνάμωση ή την καταπίεση, όπως οι πρώτες κυρίες, κι ακόμη περισσότερο, γυναίκες που ήταν οι ίδιες αρχηγοί κρατών. Πολλές από αυτές τις γυναίκες δεν εξαιρέθηκαν από αυτές τις επιρροές, τις δυναμικές και τις ιδιαίτερες κοινωνικές προσδοκίες. Υπήρχε πίεση για συμμόρφωση και προσδοκίες για το τι έπρεπε να είναι και τι έπρεπε να κάνουν ή να λένε. Συχνά ήταν θύματα επιθέσεων μισογυνισμού και πιο πρόσφατα θύματα trolling μέσω των social media (μέσων δικτύωσης). Ένα πιο πρόσφατο ιστορικό παράδειγμα είναι η περίπτωση της Πρωθυπουργού της Νέας Ζηλανδίας Jacinda Arden και άλλων γυναικών πολιτικών που μάχονται με ένα αυξανόμενο κύμα μισογυνισμού.

Μερικά σχόλια / αποφθέγματα από ορισμένες πρώτες κυρίες και γυναίκες που ήταν αρχηγοί κρατών σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα των φύλων και τον σεβασμό:

Στις 27 Μαρτίου 1958 η Eleanor Roosevelt παρατήρησε στα Ηνωμένα Έθνη: «Πού αρχίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα; Σε μικρά μέρη, κοντά στο σπίτι – τόσο κοντά και τόσο μικρά που δεν φαίνονται σε κανέναν χάρτη του κόσμου. Ωστόσο, είναι ο κόσμος του κάθε ατόμου. Η γειτονιά στην οποία ζει. το σχολείο ή το κολέγιο που φοιτά· το εργοστάσιο, το αγρόκτημα ή το γραφείο όπου εργάζεται. Αυτά είναι τα μέρη όπου κάθε άνδρας, γυναίκα και παιδί αναζητά ίση δικαιοσύνη, ίσες ευκαιρίες, ίση αξιοπρέπεια χωρίς διακρίσεις. Αν αυτά τα δικαιώματα δεν έχουν νόημα εκεί, δεν έχουν ιδιαίτερη σημασία πουθενά. Χωρίς συντονισμένη δράση των πολιτών για να υποστηρίξουν κοντά στο σπίτι τους, μάταια θα αναζητούμε πρόοδο στον ευρύτερο κόσμο». Όσον αφορά την ελευθερία και την ισότητα των φύλων, η Betty Ford ισχυρίστηκε ότι «η αναζήτηση της ανθρώπινης ελευθερίας δεν μπορεί ποτέ να ολοκληρωθεί χωρίς ελευθερία για τις γυναίκες» και η Michelle Obama ισχυρίστηκε ότι «καμία χώρα δεν μπορεί ποτέ να ανθίσει πραγματικά εάν καταπνίγει τις δυνατότητες των γυναικών της και στερείται την προσφορά των μισών πολιτών της». Η Indira Gandhi είχε πει: «Για να είναι απελευθερωμένη η γυναίκα πρέπει να είναι ελεύθερη να είναι ο εαυτός της, όχι σε ανταγωνισμό με τον άντρα, αλλά στο πλαίσιο της δικής της ικανότητας και της προσωπικότητάς της». Στο ίδιο σημείωμα, η πρώην αρχηγός κράτους στη Δανία, Jóhanna Sigurdardóttir, υποστήριξε ότι «είναι απολύτως επιτακτικό να γίνονται σεβαστά η ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα κάθε ανθρώπου, σε όλο τον κόσμο».

3. Καθώς φτάνω στο τέλος αυτής της ανάρτησης, θα κάνω μια τελευταία αναφορά σε έναν από τους ομιλητές στο Collective Trauma Summit σχετικά με τον ρόλο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τον Tristan Harris, έναν ηθικολόγο τεχνολογίας (technology ethicist) που έχει μελετήσει την ηθική της ανθρώπινης πειθούς. Ανέλυσε το πώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν τις ρίζες τους σε τοξικά επιχειρηματικά μοντέλα κι έχουν δημιουργηθεί για να κατευθύνουν την προσοχή των ανθρώπων στα ελαττώματα της κοινωνίας και να πυροδοτούν την πόλωση, καθώς και τα βήματα που θα μπορούσαν να γίνουν προς μια τεχνολογία που βρίσκεται σε επουλωτική / θεραπευτική σχέση με την ανθρωπότητα. Ο Harris εμφανίστηκε στο ντοκιμαντέρ του Netflix The Social Dilemma / Το Κοινωνικό Δίλημμα, στο οποίο ο ίδιος και άλλοι πρώην υπάλληλοι της τεχνολογίας εξηγούν πώς ο σχεδιασμός των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης καλλιεργεί τον εθισμό για να μεγιστοποιήσει το κέρδος και για να χειραγωγεί τις απόψεις, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά των ανθρώπων. Η ταινία εξετάζει επίσης την επίδραση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην ψυχική υγεία, ιδιαίτερα των εφήβων. Έχει επίσης δώσει μαρτυρία σχετικά με το απόρρητο των δεδομένων και με το πώς οι αλγόριθμοι μπορούν να επηρεάσουν τις επιλογές των ανθρώπων και να αλλάξουν αποτελεσματικά τη γνώμη τους. Ο Harris έχει πει ότι «η τεχνολογία δεν είναι ουδέτερη… έχει γίνει ένας αγώνας δρόμου προς το κάτω μέρος του εγκεφαλικού στελέχους, ποιος μπορεί τελικά να κατέβει χαμηλότερα…»

Ομιλία TED του Tristan Harris στο: https://www.ted.com/talks/tristan_harris_how_a_handful_of_tech_companies_control_billions_of_minds_every_day

4, Τέλος, διάβασα ένα νέο βιβλίο για μικρά παιδιά που μου άρεσε από την Annaka Harris και τον John Rowe με τίτλο: I WONDER / ΑΝΑΡΩΤΙΕΜΑΙ.  Το βιβλίο το βρήκα στον ιστότοπο του Sam Harris, ο οποίος γράφει για το βιβλίο: «Ο σκοπός του I Wonder είναι να διδάξει τα πολύ μικρά παιδιά (και τους γονείς τους) να εκτιμούν το αίσθημα του «δεν γνωρίζω» ως βάση κάθε ανακάλυψης. Σε έναν κόσμο που οδηγείται από ψευδείς βεβαιότητες, δεν μπορώ να σκεφτώ πιο σημαντικό μάθημα για να δώσουμε στην επόμενη γενιά».